Το μικροβίωμα του στόματος στην παθοφυσιολογία των καρδιαγγειακών παθήσεων

Παρά την πρόοδο στην κατανόησή μας για την παθοφυσιολογία πολλών καρδιαγγειακών παθήσεων (CVD) και την επέκταση των διαθέσιμων θεραπειών, η επιβάρυνση σε παγκόσμιο επίπεδο της νοσηρότητας και της θνησιμότητας που σχετίζεται με τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραμένει πολύ υψηλή. Παραμένουν σημαντικά κενά στην κατανόηση των μηχανισμών των καρδιαγγειακών νοσημάτων και των καθοριστικών παραγόντων στην εξέλιξη της νόσου. Την τελευταία δεκαετία, έχουν διεξαχθεί πολλές έρευνες για το ανθρώπινο μικροβίωμα και τον πιθανό ρόλο του στη ρύθμιση της καρδιαγγειακής νόσου. Με την χρησιμοποίηση των νέων τεχνολογιών υψηλής απόδοσης και των αναλύσεων «multiomics», η πολύπλοκη και δυναμική σχέση μεταξύ του μικροβιώματος, της δραστηριότητάς του και του ξενιστή αποσαφηνίζεται σταδιακά. Η σχέση μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και των καρδιαγγειακών νοσημάτων είναι καλά τεκμηριωμένη. Πολύ λιγότερα είναι γνωστά για τον ρόλο της διαταραχής (δυσβίωση) του στοματικού μικροβιώματος. Ωστόσο, το ενδιαφέρον για τον τομέα αυξάνεται, όπως και το σύνολο της βιβλιογραφίας από τις βασικές επιστήμες και τις έρευνες σε ζώα και ανθρώπους. Σε αυτήν την ανασκόπηση, οι συγγραφείς εξέτασαν τη σχέση μεταξύ του στοματικού μικροβιώματος και των καρδιαγγειακών νοσημάτων και πιο συγκεκριμένα της στεφανιαίας νόσου, του εγκεφαλικού επεισοδίου, της περιφερικής αρτηριακής νόσου, της καρδιακής ανεπάρκειας, της λοιμώδους ενδοκαρδίτιδας και της ρευματικής καρδιακής νόσου και ανασκόπησαν τους διάφορους μηχανισμούς με τους οποίους η στοματική δυσβίωση συμβάλλει στην παθογένεση των καρδιαγγειακών νοσημάτων και τις στρατηγικές για την πρόληψη και τη θεραπεία.

Βασικά σημεία

Η επίπτωση και ο επιπολασμός των καρδιαγγειακών παθήσεων αυξάνεται παρά την πρόοδο στην κατανόηση για την παθοφυσιολογία τους και το διευρυμένο οπλοστάσιο επιλογών θεραπείας.
Μια συσχέτιση μεταξύ του μικροβιώματος του στόματος (σταματοβίωμα) και της καρδιαγγειακής φλεγμονής και νόσου υποστηρίζεται από έναν αυξανόμενο όγκο επιδημιολογικών μελετών, συστηματικών ανασκοπήσεων και βασικών επιστημονικών ερευνών.
Υπάρχουν τεκμηριωμένες σχέσεις μεταξύ της δυσβίωσης του στοματικού μικροβιώματος και των καρδιαγγειακών νοσημάτων, συμπεριλαμβανομένων της αθηροσκλήρωσης, της καρδιακής ανεπάρκειας, της λοιμώδους ενδοκαρδίτιδας και της ρευματικής καρδιοπάθειας.
Οι μηχανισμοί με τους οποίους η στοματική δυσβίωση συμβάλλει στα καρδιαγγειακά νοσήματα περιλαμβάνουν την ανοσοτροποποίηση, την ενδοθηλιακή δυσλειτουργία, τον μοριακό μιμητισμό και διασταυρούμενη αντιδραστικότητα των αντισωμάτων, την κιτρουλλινοποίηση των πρωτεϊνών, την ενεργοποίηση, συσσώρευση και θρομβογένεση των αιμοπεταλίων, την αρτηριακή εισβολή και τη συστηματική φλεγμονή.
Η στόχευση της δυσβίωσης του στοματικού μικροβιώματος σε κλινικό επίπεδο, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό συστατικό στη διαχείριση των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Bιβλιογραφία

Tonelli A, Lumngwena EN, Ntusi NAB. The oral microbiome in the pathophysiology of cardiovascular disease. Nat Rev Cardiol. 2023 Jun;20(6):386-403. doi: 10.1038/s41569-022-00825-3. Epub 2023 Jan 9. PMID: 36624275.