Οδηγός για τη Εν τω Βάθει Φλεβική Θρόμβωση
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (Deep Vein Thrombosis - DVT) είναι μια σοβαρή παθολογική κατάσταση που συμβαίνει όταν σχηματίζεται ένας θρόμβος αίματος σε μια εν τω βάθει φλέβα, συνήθως στα πόδια. Αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά, η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες επιπλοκές, όπως η πνευμονική εμβολή, που μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή.
Σε αυτόν τον οδηγό, θα εξετάσουμε τι είναι η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου, τα συμπτώματα, οι διαθέσιμες θεραπείες, καθώς και τρόπους πρόληψης της πάθησης.
Τι Είναι η Εν τω Βάθει Φλεβική Θρόμβωση;
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση είναι ο σχηματισμός θρόμβου αίματος σε μια εν τω βάθει φλέβα (δηλαδή μια φλέβα όχι επιφανειακή, αλλά μια φλέβα που βρίσκεται βαθιά μέσα στους ιστούς) , κυρίως στα κάτω άκρα (μηρούς ή γάμπες), αλλά μπορεί επίσης να εμφανιστεί στα χέρια ή σε άλλες περιοχές του σώματος. Οι φλέβες αυτές βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια του δέρματος και βοηθούν στην επιστροφή του αίματος προς την καρδιά.
Ο θρόμβος μπορεί να περιορίσει ή να εμποδίσει τη φυσιολογική ροή του αίματος, προκαλώντας πόνο, οίδημα και άλλα συμπτώματα. Εάν ένα μέρος του θρόμβου αποκολληθεί, μπορεί να μετακινηθεί μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και να φτάσει στους πνεύμονες, προκαλώντας πνευμονική εμβολή – μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση.
Αιτίες και Παράγοντες Κινδύνου
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες που επηρεάζουν την πήξη του αίματος και τη ροή του στις φλέβες. Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
1. Παρατεταμένη Ακινησία
- Παρατεταμένη ανάπαυση στο κρεβάτι (π.χ. μετά από εγχείρηση ή τραυματισμό)
- Πολύωρα ταξίδια με αεροπλάνο ή αυτοκίνητο (πάνω από 4-6 ώρες)
- Καθιστικός τρόπος ζωής
2. Χειρουργικές Επεμβάσεις και Τραυματισμοί
- Ορθοπεδικές επεμβάσεις (π.χ. αντικατάσταση ισχίου ή γόνατος)
- Χειρουργικές επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα
- Σοβαρά τραύματα που επηρεάζουν την κυκλοφορία του αίματος
3. Ορμονικές Αλλαγές
- Χρήση αντισυλληπτικών χαπιών ή ορμονοθεραπείας
- Εγκυμοσύνη και λοχεία (αυξημένος κίνδυνος έως 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό)
4. Παθολογικές Καταστάσεις και Κληρονομικοί Παράγοντες
- Θρομβοφιλία (γενετική προδιάθεση για αυξημένη πήξη του αίματος)
- Καρκίνος και θεραπείες όπως χημειοθεραπεία
- Παχυσαρκία (αυξάνει την πίεση στις φλέβες των κάτω άκρων)
- Καρδιαγγειακές παθήσεις ή φλεβική ανεπάρκεια
5. Άλλοι Παράγοντες Κινδύνου
- Κάπνισμα (προκαλεί αγγειακές βλάβες)
- Αφυδάτωση (αυξάνει την πήξη του αίματος)
- Ηλικία (ο κίνδυνος αυξάνεται μετά τα 60)
Συμπτώματα της Εν τω Βάθει Φλεβικής Θρόμβωσης
Τα συμπτώματα της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο και μερικοί ασθενείς μπορεί να μην έχουν καθόλου συμπτώματα. Τα πιο συνηθισμένα σημεία περιλαμβάνουν:
✔ Πρήξιμο στο πόδι (συνήθως στο ένα πόδι)
✔ Πόνος ή αίσθηση βάρους στο πάσχον άκρο
✔ Ερυθρότητα ή αλλαγή στο χρώμα του δέρματος
✔ Αίσθημα θερμότητας στην πληγείσα περιοχή
✔ Διαστολή των επιφανειακών φλεβών
Επείγοντα Συμπτώματα (Ενδείξεις Πνευμονικής Εμβολής)
Εάν ένα μέρος του θρόμβου αποκολληθεί και μεταφερθεί στους πνεύμονες, μπορεί να προκαλέσει πνευμονική εμβολή. Σημεία που απαιτούν άμεση ιατρική φροντίδα περιλαμβάνουν:
- Ξαφνική δύσπνοια
- Οξύς πόνος στο στήθος
- Ταχυκαρδία
- Ζάλη ή λιποθυμία
Διάγνωση της Εν τω Βάθει Φλεβικής Θρόμβωσης
Για τη διάγνωση της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης, οι γιατροί χρησιμοποιούν διάφορες διαγνωστικές μεθόδους:
- Υπερηχογράφημα Doppler: Η πιο κοινή και μη επεμβατική εξέταση για την ανίχνευση θρόμβων.
- Αιματολογικές εξετάσεις (D-dimer test): Ανιχνεύει την παρουσία προϊόντων διάσπασης του θρόμβου στο αίμα.
- Φλεβογραφία: Ακτινογραφία με χρήση σκιαγραφικής ουσίας.
- Αξονική ή Μαγνητική Αγγειογραφία: Χρησιμοποιείται σε ειδικές περιπτώσεις.
Θεραπεία της Εν τω Βάθει Φλεβικής Θρόμβωσης
Η θεραπεία στοχεύει στην πρόληψη της αύξησης του θρόμβου και στη μείωση του κινδύνου επιπλοκών.
1. Αντιπηκτική Θεραπεία
- Αρχική θεραπεία: Χορήγηση ενέσιμων αντιπηκτικών (ηπαρίνη, φονταπαρινόξη)
- Μακροχρόνια θεραπεία: Χρήση από του στόματος αντιπηκτικών (βαρφαρίνη, DOACs όπως ριβαροξαμπάνη)
2. Θρομβόλυση (Σε Σοβαρές Περιπτώσεις)
- Χρήση θρομβολυτικών φαρμάκων που διαλύουν τον θρόμβο (χρησιμοποιείται σπάνια λόγω του κινδύνου αιμορραγίας).
3. Χειρουργική Αντιμετώπιση (Φίλτρο Κάτω Κοίλης Φλέβας - IVC Filter)
- Τοποθετείται φίλτρο στη μεγάλη φλέβα που οδηγεί στην καρδιά για να αποτρέπει τη μετακίνηση θρόμβων.
Πρόληψη της Εν τω Βάθει Φλεβικής Θρόμβωσης
✅ Διατήρηση φυσικής δραστηριότητας (τακτική άσκηση, αποφυγή πολύωρης ακινησίας)
✅ Ενυδάτωση (κατανάλωση αρκετού νερού)
✅ Χρήση διαβαθμισμένων ελαστικών καλτσών (βελτιώνουν την κυκλοφορία)
✅ Διακοπή καπνίσματος (μειώνει τον κίνδυνο αγγειακών προβλημάτων)
✅ Αποφυγή παρατεταμένης ακινησίας (έγερση από το κάθισμα και κίνηση κάθε 1-2 ώρες σε ταξίδια)
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση είναι μια σοβαρή κατάσταση που απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία για να αποφευχθούν επιπλοκές όπως η πνευμονική εμβολή. Η κατανόηση των παραγόντων κινδύνου και η υιοθέτηση προληπτικών μέτρων μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισής της.