Νόσος Χεριών, Ποδιών και Στόματος
Η νόσος χεριών, ποδιών και στόματος (ΝΧΠΣ) είναι ένα ιογενές νόσημα που προσβάλει συνήθως βρέφη και παιδιά, αν και μπορεί να εμφανιστεί και σε ενήλικες. Η νόσος προκαλείται συνήθως από εντεροϊούς, συνηθέστερα τον ιό Coxsackie A16, ενώ και άλλοι εντεροϊοί, όπως ο εντεροϊός 71, μπορούν επίσης να είναι υπεύθυνοι για την ΝΧΠΣ.
Αιτίες: Η πιο κοινή αιτία της νόσου χεριών, ποδιών και στόματος είναι ο ιός Coxsackie A16, αλλά και άλλοι εντεροϊοί μπορεί επίσης να είναι υπεύθυνοι. Ο ιός είναι εξαιρετικά μεταδοτικός και μεταδίδεται μέσω της άμεσης επαφής. Μπορεί να μεταδοθεί μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων, επαφής με κόπρανα ή αγγίζοντας μολυσμένες επιφάνειες.
Συμπτώματα
- Πυρετός: Η ΝΧΠΣ συχνά ξεκινά με πυρετό, που συνήθως διαρκεί 1-2 ημέρες.
- Πονόλαιμος: Ο πονόλαιμος είναι ένα κοινό πρώιμο σύμπτωμα.
- Εξάνθημα: Μικρές, κόκκινες κηλίδες που μπορούν να μετατραπούν σε επώδυνες πληγές που μοιάζουν με φυσαλίδες εμφανίζονται στα χέρια, τα πόδια και μερικές φορές στους γλουτούς.
- Πληγές στο στόμα: Επώδυνες πληγές ή έλκη μπορεί να αναπτυχθούν μέσα στο στόμα, στη γλώσσα, στα ούλα και στο εσωτερικό των μάγουλων.
Περίοδος επώασης: Η περίοδος επώασης για τη νόσο χεριών, ποδιών και στόματος είναι συνήθως 3-6 ημέρες μετά την έκθεση στον ιό.
Μεταδοτική περίοδος: Η ΝΧΠΣ είναι πιο μεταδοτική κατά την πρώτη εβδομάδα της νόσου. Ο ιός μπορεί να συνεχίσει να αποβάλλεται στα κόπρανα για αρκετές εβδομάδες.
Διάγνωση: Η ΝΧΠΣ συνήθως διαγιγνώσκεται με βάση τα χαρακτηριστικά συμπτώματα. Μπορούν να πραγματοποιηθούν εργαστηριακές εξετάσεις για να επιβεβαιωθεί η παρουσία του ιού.
- Η PCR μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό της παρουσίας των εντεροϊών σε δείγματα από το λαιμό, τα κόπρανα ή περιοχές με δερματικές βλάβες.
- Οι εξετάσεις αίματος μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την ανίχνευση της παρουσίας αντισωμάτων που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα ως απόκριση στη λοίμωξη. Η αύξηση του τίτλου των αντισωμάτων με την πάροδο του χρόνου μπορεί να υποδηλώνει ενεργή ή πρόσφατη λοίμωξη.
Θεραπεία: Δεν υπάρχει ειδική αντιιική θεραπεία για την ΝΧΠΣ. Η νόσος είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη και τα συμπτώματα μπορούν να αντιμετωπιστούν με υποστηρικτική φροντίδα όπως τη διατήρηση της ενυδάτωσης, τη διαχείριση του πυρετού με παρακεταμόλη ή ιβουπροφαίνη και την ανακούφιση από τον πόνο για τις πληγές στο στόμα.
Πρόληψη: Τα προληπτικά μέτρα περιλαμβάνουν την εφαρμογή καλής υγιεινής, όπως το συχνό πλύσιμο των χεριών, την αποφυγή στενής επαφής με μολυσμένα άτομα και την απολύμανση επιφανειών που χρησιμοποιούνται συχνά.
Επιπλοκές: Οι επιπλοκές είναι σπάνιες, όμως μπορεί να είναι σοβαρές όπως η ιογενής μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα.
Ειδικές περιπτώσεις: Οι έγκυες γυναίκες και τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ίσως διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών και θα πρέπει να αναζητήσουν αμέσως ιατρική βοήθεια εάν υποψιάζονται ότι μπορεί να έχουν νόσο χεριών, ποδιών και στόματος.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ η νόσος χεριών, ποδιών και στόματος είναι πιο συχνή στα παιδιά, οι ενήλικες μπορούν επίσης να προσβληθούν από τον ιό. Οι περισσότερες περιπτώσεις πάντως αυτοπεριορίζονται χωρίς ειδική ιατρική παρέμβαση.
