Αντιστρέφοντας την Ανδρική Υπογονιμότητα

Πριν από σαράντα χρόνια, τα ζευγάρια δεν πρέπει να αναρωτιόνταν εάν μπορούν να κάνουν παιδιά. Τα προβλήματα υπογονιμότητας ήταν σχεδόν ανύπαρκτα. Τώρα, το πρόβλημα είναι τόσο πολύ διαδεδομένο, που αν τα ποσοστά γονιμότητας συνεχίζουν να πέφτουν με το σημερινό ρυθμό, τότε οι γεννήσεις θα πέσουν κάτω από το γενικό ποσοστό αναπλήρωσης του παγκόσμιου πληθυσμού στα επόμενα 10 έως 40 χρόνια.

Παρά το γεγονός ότι μεγάλο μέρος των περιπτώσεων υπογονιμότητας εστιάζεται στις γυναίκες, η πραγματικότητα είναι ότι περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις υπογονιμότητας, σχετίζονται με τον ανδρικό παράγοντα. Μια μελέτη το 2012 έδειξε ότι μόνον 1 στους 4 άνδρες έχουν βέλτιστη ποιότητα σπέρματος. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, ο αριθμός των σπερματοζωαρίων σε παγκόσμιο επίπεδο, μπορεί να έχει μειωθεί κατά 50% σε σχέση με το 1930.

Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα τι προκαλεί αυτή την ανησυχητική επιδείνωση, αλλά είναι σαφές ότι ορισμένοι από τους παράγοντες που ταλαιπωρούν το σύγχρονο κόσμο, είναι τουλάχιστον εν μέρει υπεύθυνοι. Για παράδειγμα, οι τοξικές χημικές ουσίες που δρουν στο ενδοκρινικό σύστημα, όπως τα εντομοκτόνα και οι φθαλικές ενώσεις από τα πλαστικά, επηρεάζουν τις ορμόνες για την παραγωγή σπέρματος ενώ το υπερβολικό οξειδωτικό στρες μπορεί να βλάψει το DNA και τη λειτουργία των σπερματοζωαρίων. Η παχυσαρκία είναι ένας επιπρόσθετος παράγοντας.

Παρά την ανησυχητική αύξηση της ανδρικής υπογονιμότητας, τα καλά νέα είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις είναι πλήρως αναστρέψιμη. Πολυάριθμες μελέτες δείχνουν ότι ορισμένα θρεπτικά συστατικά μπορούν να επηρεάσουν άμεσα την ποιότητα του σπέρματος και μπορούν να οδηγήσουν σε βελτίωση των ποσοστών εγκυμοσύνης.

Η μείωση της ποιότητας του σπέρματος

Για να κατανοήσουμε τι προκαλεί την ανδρική υπογονιμότητα, θα πρέπει να κατανοήσουμε την έννοια της ποιότητας του σπέρματος. Η ποιότητα του σπέρματος καθορίζεται ουσιαστικά από τέσσερις παράγοντες:

• Το συνολικό αριθμό των σπερματοζωαρίων
• Τα φυσικά τους χαρακτηριστικά (μορφολογία σπερματοζωαρίων)
• Την ικανότητά τους να κινούνται σωστά μετά την εκσπερμάτιση (κινητικότητα)
• Την ακεραιότητα του DNA τους

Υπό ιδανικές συνθήκες, ένας υγιής νεαρός άνδρας μπορεί να παράγει 300 με 500 εκατομμύρια σπερματοζωαρίων ανά εκσπερμάτιση, αλλά συνήθως μόνο ένα από αυτά θα γονιμοποιήσει ένα ωάριο. Στη δεκαετία του 1940, οι περισσότεροι νέοι άνδρες παρήγαγαν συνήθως κατά μέσο όρο 100 εκατομμύρια σπερματοζωάρια ανά ml σπέρματος, πολύ πάνω από τα περίπου 40 εκατομμύρια ανά ml που απαιτούνται για να εξασφαλιστεί μια φυσιολογική ικανότητα γονιμότητας. Όμως, πρόσφατες μελέτες σε νέους δείχνουν μια ανησυχητική τάση: οι συγκεντρώσεις σπέρματος μειώνονται, με πολλούς άνδρες να έχουν λιγότερα από 40 εκατομμύρια ανά ml.

Δυστυχώς και άλλες πτυχές της ποιότητας του σπέρματος είναι σε κίνδυνο. Η κινητικότητα του σπέρματος (η ικανότητα να κινηθεί προς τα εμπρός για να φτάσει το ωάριο), ο όγκος του σπέρματος ανά εκσπερμάτιση και ο αριθμός των φυσιολογικών σπερματοζωαρίων που έχουν ακέραιο DNA, έχουν επίσης μειωθεί. Ακόμη και ο αριθμός των κυττάρων των όρχεων που παράγουν την τεστοστερόνη, έχει μειωθεί.

Η επίλυση όλων αυτών των ανδρικών παραγόντων χρησιμοποιώντας την συμβατική ιατρική προσέγγιση θα απαιτούσε πολλαπλά φάρμακα, πολλά από τα οποία είναι χωρίς ουσιαστική αποτελεσματικότητα και με πολλές παρενέργειες. Εξαιτίας αυτού, οι γυναίκες εξακολουθούν να είναι αυτές που υποβάλλονται σε θεραπείες γονιμότητας ακόμη και αν δεν είναι η υποκείμενη αιτία του προβλήματος, προκειμένου να καταστεί δυνατόν άνδρες με κακή ποιότητα σπέρματος να τεκνοποιήσουν.

Ευτυχώς όμως, πολλές μελέτες δείχνουν ότι ορισμένα θρεπτικά συστατικά μπορούν να έχουν άμεση επίπτωση στην ποιότητα του σπέρματος, αποφεύγοντας ενδεχομένως την ανάγκη για ακριβά φάρμακα ή επεμβατικές διαδικασίες.

Η Καρνιτίνη ενισχύει τα ποσοστά γονιμότητας

Τα σπερματοζωάρια πρέπει να ταξιδέψουν μακρύτερα από κάθε άλλο ανθρώπινο κύτταρο και χρειάζονται μια τεράστια ποσότητα ενέργειας για να κάνουν αυτό το ταξίδι. Αυτό είναι ακριβώς που κάνει την καρνιτίνη ζωτικής σημασίας θρεπτικό συστατικό για τους άνδρες με κακή ποιότητα σπέρματος.

Η καρνιτίνη είναι ένα βασικό μόριο-μεταφορέας του οποίου η λειτουργία είναι να μεταφέρει τα λιπίδια (ενώσεις υψηλής ενέργειας) στα μιτοχόνδρια, όπου «καίγονται» προκειμένου να απελευθερώσουν την ενέργειά τους. Αυτό μπορεί να δώσει στο σπερματοζωάριο την ώθηση που χρειάζεται, προκειμένου να έχει την ευκαιρία να γονιμοποιήσει το ωάριο. Η διαδικασία αυτή είναι σημαντική, διότι τα ασθενώς κινούμενα σπερματοζωάρια (ασθενοζωοσπερμία) είναι ένας από τους σημαντικότερους λόγους ανδρικής υπογονιμότητας.

Η λήψη συμπληρωμάτων με L-καρνιτίνη ή / και ακετυλο- L-καρνιτίνη έχει αποδεδειγμένα οφέλη στην ποιότητα του σπέρματος. Δόσεις 2.000 - 3.000 mg την ημέρα L-καρνιτίνης και 500 - 1.000 mg την ημέρα ακετυλο-L-καρνιτίνης έχει δειχθεί σε κλινικές μελέτες ότι προάγουν την αύξηση του αριθμού των σπερματοζωαρίων, τη συνολική κινητικότητα, την εμπρόσθια ταχεία κίνηση καθώς και την αύξηση του ποσοστού των φυσιολογικών μορφών σπερματοζωαρίων. Όταν άνδρες υποβλήθηκαν σε θεραπεία με καρνιτίνη, τα ποσοστά εγκυμοσύνης στις γυναίκες τους κυμάνθηκαν από 22 ως 31%. Τα ποσοστά εγκυμοσύνης στην ομάδα ελέγχου (που δεν έλαβαν καρνιτίνη) κυμάνθηκαν μεταξύ 1.7 και 3.8%.

Τα αντιοξειδωτικά προστατεύουν τα αναπτυσσόμενα σπερματοζωάρια

Επειδή τα σπερματοζωάρια χρειάζονται τόση πολλή ενέργεια, δημιουργούν οξείδωση η οποία μπορεί τελικά να βλάψει τις κυτταρικές μεμβράνες, τα μόρια του DNA ακόμη και τα ίδια τα μιτοχόνδρια που είναι υπεύθυνα για την τροφοδοσία των κυττάρων με ενέργεια.

Υπάρχει μια πολύ γνωστή συσχέτιση μεταξύ του οξειδωτικού στρες, της αντιοξειδωτικής ικανότητας των σπερματοζωαρίων και του σπέρματος και τελικά της ποιότητας του σπέρματος. Σε γενικές γραμμές, οι άνδρες με αυξημένους δείκτες οξείδωσης έχουν μειωμένο αριθμό σπερματοζωαρίων και περισσότερα σπερματοζωάρια παθολογικής μορφολογίας. Αντίθετα, άνδρες με καλή κυτταρική αντιοξειδωτική άμυνα έχουν υψηλότερο αριθμό σπερματοζωαρίων και καλύτερη κινητικότητα. Με άλλα λόγια, οι άνδρες με καλύτερη ποιότητα σπέρματος έχουν υψηλότερη συνολική πρόσληψη αντιοξειδωτικών θρεπτικών συστατικών από τους άνδρες με κακή ποιότητα σπέρματος. Αυτή η επίδραση φαίνεται να είναι πιο έντονη σε άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας.

Διάφορα αντιοξειδωτικά έχουν αποδεδειγμένες ικανότητες στο να ενισχύουν την ποιότητα του σπέρματος. Τα αντιοξειδωτικά αυτά περιλαμβάνουν τις βιταμίνες C και Ε, το συνένζυμο Q10 (CoQ10), το σελήνιο, τη Ν-ακετυλοκυστεΐνη (NAC) και τον ψευδάργυρο.

Ψευδάργυρος (Zn)

Η έλλειψη ψευδαργύρου σχετίζεται με κακή ποιότητα σπέρματος, ως αποτέλεσμα του αυξημένου οξειδωτικού στρες στο σπερματικό πλάσμα (το υγρό μέρος του σπέρματος που είναι υπεύθυνο για τη διατήρηση των σπερματοζωαρίων σε μια υγιή κατάσταση). Η εξάντληση του ψευδαργύρου μειώνει επίσης τον όγκο του παραγόμενου σπέρματος.

Μελέτες τόσο σε ζωικά μοντέλα όσο και σε ανθρώπους, αποδεικνύουν σημαντικές βελτιώσεις στην ποιότητα του σπέρματος μετά τη χρήση συμπληρωμάτων ψευδαργύρου, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις γνωστής υπογονιμότητας. Η λήψη συμπληρωμάτων ψευδαργύρου αυξάνει τον αριθμό των σπερματοζωαρίων, την κινητικότητα και την ικανότητα γονιμοποίησης και μειώνει τα επίπεδα της βλάβης στο DNA, τις δομικές ανωμαλίες στα σπερματοζωάρια καθώς και τα επίπεδα των αντισωμάτων στο σπέρμα που μπορεί να παραβλάπτουν την ποιότητα του σπέρματος. Μελέτες έδειξαν αύξηση κατά 74% στο συνολικό αριθμό των σπερματοζωαρίων σε υπογόνιμους άνδρες που έπαιρναν 66 mg την ημέρα ψευδάργυρο μαζί με φολικό οξύ (5000 μg την ημέρα).

Τα οφέλη των συμπληρωμάτων ψευδαργύρου είναι ιδιαίτερα εμφανή σε καπνιστές, των οποίων τα συνολικά επίπεδα οξειδωτικού στρες είναι πολύ υψηλότερα από εκείνα των μη καπνιστών. Επιπλέον, οι καπνιστές συσσωρεύουν σε τοξικά επίπεδα ένα άλλο μεταλλικό στοιχείο, το κάδμιο, το οποίο συγκεντρώνεται στον ιστό των όρχεων και συμβάλει περαιτέρω στην αύξηση του οξειδωτικού στρες. Αυτές οι επιδράσεις δημιουργούν σημαντικές απώλειες στην ποιότητα του σπέρματος και τη γονιμότητα στους καπνιστές. Μελέτες δείχνουν ότι τα συμπληρώματα ψευδαργύρου ελαττώνουν την επίδραση της τοξικότητας του καδμίου και ενισχύουν την ποιότητα του σπέρματος στους καπνιστές.

Τα Συμπληρώματα Διατροφής παρέχουν σημαντική υποστήριξη στην ανδρική γονιμότητα

Οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει μια παγκόσμια μείωση της ποιότητας του σπέρματος, η οποία φαίνεται στη μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων, στην κινητικότητα, στη μορφολογία και στην ακεραιότητα του DNA .

Αν αφεθεί ανεξέλεγκτη, αυτή η επιδημία θα μπορούσε να σημαίνει τεράστια μείωση στο ποσοστό γονιμότητας στον άνθρωπο, ειδικά στις βιομηχανικές χώρες όπου το πρόβλημα είναι εντονότερο.

Οι λόγοι για τη μείωση της ποιότητας του σπέρματος δεν είναι πλήρως κατανοητοί, αλλά περιλαμβάνουν σαφώς ορισμένους σημαντικούς διατροφικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες ως αποτέλεσμα του σύγχρονου τρόπου ζωής.

Δεν έχει βρεθεί ακόμη κανένα φάρμακο που να μπορεί αποτελεσματικά και με ασφάλεια να βελτιώσει την ποιότητα του σπέρματος.

Μια μεγάλη γκάμα συμπληρωμάτων διατροφής προσφέρουν πραγματική ελπίδα στη βελτίωση της ποιότητας του σπέρματος και το πιο σημαντικό, στη βελτίωση του ποσοστού γονιμότητας και τη γέννηση υγιών παιδιών.

Οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες και μέταλλα, μαζί με φυσικά μόρια, όπως το συνένζυμο Q10, τη Ν-ακετυλοκυστεΐνη, το λυκοπένιο, την καρνιτίνη, τα ω-3 λιπαρά οξέα, τη βιταμίνη D και την Ashwaganda (Withania somnifera), βελτιώνουν την ποιότητας του σπέρματος με σχεδόν μηδενικές ανεπιθύμητες παρενέργειες.

Ν-Ακετυλοκυστεΐνη (NAC)

Η Ν-ακετυλοκυστεΐνη (NAC) είναι ένα τροποποιημένο αμινοξύ με ισχυρή άμεση αντιοξειδωτική δράση. Επίσης, ενισχύει τα φυσικά κυτταρικά αντιοξειδωτικά συστήματα, όπως την γλουταθειόνη. Η NAC χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για να αντιστρέψει την οξειδωτική τοξικότητα που προκαλείται από την υπερβολική δοσολογία της ακεταμινοφαίνης (παρακεταμόλης) ενώ αργότερα χρησιμοποιήθηκε και για τη μείωση του ιξώδους των εκκρίσεων (βλεννολυτικό) σε ασθενείς με κυστική ίνωση.

Και τα δύο αυτά χαρακτηριστικά της ακετυλοκυστεΐνης την καθιστούν ελκυστική ως μέσο για την ενίσχυση της ποιότητας των σπερματοζωαρίων και του σπέρματος.

Ως αντιοξειδωτικό, η NAC έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τις συγκεντρώσεις των καταστροφικών δραστικών ριζών οξυγόνου στο ανθρώπινο σπέρμα, συμβάλλοντας στη βελτίωση της κινητικότητας. Μια δόση των 600 mg την ημέρα NAC, βελτιώνει την κινητικότητα και τον όγκο του σπέρματος σε άνδρες με γνωστή υπογονιμότητα. Επίσης, όπως και ο ψευδάργυρος, η αντιοξειδωτική ικανότητα της NAC, την καθιστά ένα αποτελεσματικό αντίδοτο για τις τοξικές χημικές ουσίες που έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα του σπέρματος: πειράματα σε ποντίκια δείχνουν ότι η χρήση συμπληρωμάτων NAC μπορεί να αναστρέψει τις επιπτώσεις του αρσενικού, μιας πολύ γνωστής περιβαλλοντικής τοξίνης.

Η ικανότητα της NAC να μειώνει το ιξώδες στις εκκρίσεις του σώματος, παρέχει ένα πρόσθετο πλεονέκτημα. Η ίδια δόση των 600 mg / ημέρα, μειώνει το ιξώδες του σπέρματος, πράγμα που καθιστά ευκολότερο για τα σπερματοζωάρια να κινηθούν μπροστά και να επιτύχουν το στόχο τους, τη γονιμοποίηση του ωαρίου.

Η NAC, τόσο μόνη της όσο και σε συνδυασμό με συμπληρώματα σεληνίου, συμβάλλει στην αύξηση των επιπέδων τεστοστερόνης στον ορό καθώς και στη βελτίωση των παραμέτρων του σπέρματος.

Τα αντιοξειδωτικά συμπληρώματα ενισχύουν την ποιότητα του σπέρματος, ειδικά σε άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας

Όλο και περισσότεροι άνδρες αποφασίζουν να γίνουν πατέρες αργότερα στη ζωή τους, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες. Η τάση αυτή εγείρει σημαντικά ερωτήματα σχετικά με την επίδραση της ηλικίας του πατέρα στην έκβαση της κύησης και την υγεία του βρέφους .

Τα περισσότερα δεδομένα υποδεικνύουν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την αυξημένη ηλικία του πατέρα, παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τόσο την γονιμότητα όσο και τη δημιουργία γενετικών κινδύνων για το παιδί.

Για τους λόγους αυτούς, οι άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, προκειμένου να μεγιστοποιήσουν τις πιθανότητές για επιτυχή σύλληψη και υγιή πατρότητα.

Δύο πρόσφατες μελέτες σχετικά με τους συνδυασμούς διαιτητικών αντιοξειδωτικών, παρέχουν σημαντικές πληροφορίες.

Στην πρώτη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν την πρόσληψη μικροθρεπτικών συστατικών σε μια ομάδα ανδρών ηλικίας 22 έως 80 ετών. Προσδιόρισαν το ποσοστό των σπερματοζωαρίων με βλάβες στο DNA, ως δείκτη της συνολικής υγείας του σπέρματος.

Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη, οι άνδρες με υψηλότερη πρόσληψη βιταμινών C και Ε, φυλλικού οξέος και ψευδαργύρου, είχαν περίπου 16% λιγότερες βλάβες στο σπερματικό DNA από ότι οι άνδρες με χαμηλότερη πρόσληψη αυτών των αντιοξειδωτικών θρεπτικών συστατικών. Το όφελος ήταν μεγαλύτερα στα μεγαλύτερα σε ηλικία μέλη της ομάδας (ηλικίες 44 έως 80). Στην πραγματικότητα, οι άνδρες σε αυτή την ομάδα, παρουσίασαν επίπεδα βλάβης του σπέρματος παρόμοια με εκείνα των νεότερων ανδρών.

Στη δεύτερη μελέτη, συμμετείχε μια ομάδα υπογόνιμων ανδρών (υπογονιμότητα οφειλόμενη σε χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων και σε παθολογική μορφολογία). Οι ερευνητές χορήγησαν στους ασθενείς αντιοξειδωτικό συμπλήρωμα που περιείχε L-καρνιτίνη, βιταμίνη C, συνένζυμο Q10, βιταμίνη Ε, ψευδάργυρο, φολικό οξύ, σελήνιο και βιταμίνη Β12 για χρονικό διάστημα 3 μηνών.

Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική βελτίωση στην ακεραιότητα του σπερματικού DNA. Ταυτόχρονα, υπήρχαν σημαντικές αυξήσεις στα υπόλοιπα στοιχεία της ποιότητας του σπέρματος, όπως στη συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων, στην κινητικότητα, στη ζωτικότητα και στη μορφολογία.

Αυτές οι μελέτες προσφέρουν νέες ελπίδες για τον αυξανόμενο αριθμό των ανδρών που επιδιώκουν να ξεκινήσουν (ή να μεγαλώσουν) τις οικογένειές τους αργότερα στη ζωή. Η χρήση συμπληρωμάτων με πολλαπλά αντιοξειδωτικά θρεπτικά συστατικά, φαίνεται πιθανό να αυξάνει τις συνολικές πιθανότητες ενός άνδρα για επιτυχή έναρξη μιας υγιούς εγκυμοσύνης.

Το λυκοπένιο βοηθά στην αντιστροφή της Ανδρικής Υπογονιμότητας

Το λυκοπένιο είναι μια φυσική, φυτικής προέλευσης καροτενοειδής χρωστική που δημιουργεί το κόκκινο χρώμα της ντομάτας, του καρπουζιού και άλλων φρούτων. Έχει ισχυρά αντιοξειδωτικά χαρακτηριστικά και εμπλέκεται και σε πολλές άλλες κυτταρικές δραστηριότητες.

Η χαμηλή πρόσληψη λυκοπενίου με τη διατροφή σχετίζεται με κακή ποιότητα σπέρματος και ανδρική υπογονιμότητα. Ωστόσο, η συμπλήρωση με λυκοπένιο έχει αποδειχθεί ότι αναστρέφει μέρος ή και το σύνολο της βλάβης.

Σε μια μελέτη σε άνδρες με μειωμένη γονιμότητα, δόθηκαν 2 mg λυκοπενίου δύο φορές την ημέρα. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: 66% βελτίωσε τη συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων, το 53% είχε βελτιωμένη κινητικότητα  και το 46% είχαν αύξηση στον αριθμό των φυσιολογικών μορφών σπερματοζωαρίων. Το 23% των ανδρών στη μελέτη αυτή κατάφεραν να τεκνοποιήσουν.

Ένας άλλος τρόπος που το λυκοπένιο βελτιώνει την ποιότητα του σπέρματος είναι λόγω της μείωσης της επίπτωσης των τελικών προϊόντων προχωρημένης γλυκοζυλίωσης (AGEs), των επικίνδυνων δομών σακχάρων / πρωτεϊνών που σχηματίζονται στη διάρκεια της ζωής από την έκθεση στη γλυκόζη του αίματος. Σε μία μελέτη, η λήψη συμπληρώματος με 20 mg λυκοπενίου ημερησίως είχε ως αποτέλεσμα την μειωμένη παρουσία του sRAGE, ενός δείκτη της δραστηριότητας των AGE στο σπέρμα.

Τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα βελτιώνουν τον αριθμό των σπερματοζωαρίων

Εκτός από την ανάγκη τους να διανύουν μεγάλες αποστάσεις, τα σπερματοζωάρια πρέπει να έχουν πολύ ειδικά χαρακτηριστικά στη μεμβράνη τους, ώστε να είναι σε θέση να συνδεθούν με τη μεμβράνη του ωαρίου. Πολλά από αυτά τα ειδικά χαρακτηριστικά προέρχονται από τα υψηλά επίπεδα στο σπέρμα των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων.

Οι άνδρες με μειωμένα χαρακτηριστικά ποιότητας του σπέρματος, έχουν συνήθως χαμηλά επίπεδα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων ή χαμηλή αναλογία των ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών οξέων στο σπέρμα τους. Από την άλλη πλευρά, υψηλότερα επίπεδα ωμέγα-3 συσχετίζονται άμεσα με βελτιωμένη κινητικότητα, συγκέντρωση και μορφολογία των σπερματοζωαρίων.

Εργαστηριακές μελέτες αποκαλύπτουν ότι τα σπερματοζωάρια που έχουν λάβει συμπληρωματικά ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, έχουν βελτιωμένη κινητικότητα και λιγότερους δείκτες οξειδωτικού στρες σε σχέση με τα σπερματοζωάρια ελέγχου. Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, (ειδικά το EPA και το DHA), έχουν βρεθεί ότι αποκαθιστούν τη γονιμότητα και την μειωμένη παραγωγή σπέρματος σε πειραματόζωα. Μελέτες σε ανθρώπους δείχνουν ότι η λήψη συμπληρωμάτων με 1.840 mg την ημέρα συνδυασμού DHA και EPA, βελτίωσε τον ολικό αριθμό σπερματοζωαρίων και τη συγκέντρωσή τους. Μια πλούσια σε ωμέγα–3, μεσογειακού τύπου διατροφή, αυξάνει τις πιθανότητες επιτυχούς εγκυμοσύνης σε υπογόνιμα ζευγάρια κατά 40%.

Η ανεπάρκεια της βιταμίνης D συμβάλλει στην υπογονιμότητα

Σε μια μελέτη που εξετάσθηκε η ποιότητα των σπερματοζωαρίων, βρέθηκε ότι το 44% των ανδρών που μελετήθηκαν είχαν επίπεδα 25-υδροξυβιταμίνης D στο αίμα κάτω από 20 ng/mL (τα βέλτιστα επίπεδα είναι πάνω από 25 ng/mL). Τα επίπεδα της βιταμίνης D στον ορό συσχετίζονται θετικά με την κινητικότητα του σπέρματος και τη φυσιολογική μορφολογία.

Μόλις το 2006 το μόριο του υποδοχέα για τη βιταμίνη D ανιχνεύθηκε στην επιφάνεια των σπερματοζωαρίων. Από τότε, ο υποδοχέας αυτός έχει βρεθεί σε όλους τους ιστούς του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος.

Η ανεπάρκεια της βιταμίνης D μειώνει την ικανότητα των αρσενικών πειραματόζωων να εναποθέσουν το σπέρμα στο γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα κατά 45% και το ποσοστό των επιτυχών κυήσεων σε θηλυκά που λαμβάνουν σπέρμα από αρσενικά με ανεπάρκεια βιταμίνης D είναι μειωμένο κατά 73%.

Όταν η βιταμίνη D προστίθεται σε ανθρώπινα σπερματοζωάρια στο εργαστήριο, δημιουργείται μια απότομη αύξηση στην κινητικότητα του σπέρματος, σε συνδυασμό με ταχεία ανάπτυξη της «αντίδρασης ακροσωματίου» που επιτρέπει στο σπερματοζωάριο να διεισδύσει στο ωάριο.

Αν και δεν υπάρχουν μελέτες σε ανθρώπους σχετικά με την επίδραση των συμπληρωμάτων βιταμίνης D στην ανδρική υπογονιμότητα, φαίνεται ότι η λήψη της συγκεκριμένης βιταμίνης μπορεί να τους βοηθήσει. Τουλάχιστον, μπορούν να εξετάσουν τη χρήση συμπληρώματος έτσι ώστε να φτάσουν τα επίπεδα της βιταμίνης D στο πλάσμα μέσα στο εύρος που θεωρείται επαρκές (μεγαλύτερα από 25 ng/mL). Αυτό μπορεί να επιτευχθεί λαμβάνοντας ημερήσιο συμπλήρωμα με βιταμίνη D3 από 1000 έως 2000 IU, αν και μέχρι 5000 IU είναι ασφαλές και μπορεί να απαιτηθεί σε ορισμένες περιπτώσεις.

Η Ashwagandha βελτιώνει την ποιότητα του σπέρματος

Το στρες είναι ένας σημαντικός παράγοντας στη σύγχρονη επιδημία της υπογονιμότητας. Αυξάνει την οξειδωτική βλάβη, τη φλεγμονή και άλλες επιβλαβείς καταστάσεις που μειώνουν την ποιότητα του σπέρματος.

Ένας τρόπος για την καταπολέμηση της υπογονιμότητας που σχετίζεται με το στρες, είναι με ένα φυτό που χρησιμοποιείται στην αγιουρβέδα και άλλα παραδοσιακά ιατρικά συστήματα για τη μείωση του στρες. Μελέτες έχουν δείξει ότι η Ashwagandha (Withania somnifera) μπορεί να θεραπεύσει την υπογονιμότητα που σχετίζεται με το στρες.

Όταν 60 υπογόνιμοι άνδρες πήραν ρίζα Ashwagandha σε σκόνη καθημερινά για 3 μήνες, μείωσαν το στρες, αυξήθηκαν τα επίπεδα των αντιοξειδωτικών και βελτίωσαν συνολικά την ποιότητα του σπέρματος. Μέχρι το τέλος των 3 μηνών, το 14% των ανδρών είχαν τεκνοποιήσει.

Το εκχύλισμα Ashwagandha λειτουργεί με διάφορους τρόπους στη βελτίωση της ποιότητας του σπέρματος: αναστέλλει την υπεροξείδωση των λιπιδίων, μειώνει τους δείκτες γλυκοζυλίωσης, βελτιώνει τα επίπεδα των αντιοξειδωτικών ενζύμων και των βιταμινών Α, C και Ε στο σπέρμα και αυξάνει την τεστοστερόνη και άλλες αναπαραγωγικά κρίσιμες ορμόνες στον ορό.

Περίληψη

Η παγκόσμια μείωση της ποιότητας του σπέρματος, ιδιαίτερα εμφανής στις βιομηχανικές χώρες, έχει τη δυναμική να απειλήσει την επιβίωση της ανθρωπότητας. Έχουν προταθεί πολλοί λόγοι για τη μείωση αυτή, οι σημαντικότεροι από τους οποίους έχουν να κάνουν με περιβαλλοντικούς και διατροφικούς παράγοντες.

Από τη στιγμή που ο ανδρικός παράγοντας υπογονιμότητας αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ήμισυ του συνόλου των περιπτώσεων υπογονιμότητας, εναπόκειται στους άνδρες η βελτιστοποίηση της ποιότητας του σπέρματος τους. Δυστυχώς, δεν υπάρχει φαρμακευτική αγωγή ή συμβατική ιατρική θεραπεία ικανή να ανατρέψει αυτήν την επικίνδυνη τάση.

Τα συμπληρώματα διατροφής συχνά διατηρούν την ελπίδα εκεί όπου η φαρμακευτική ιατρική αποτυγχάνει και η ποιότητα του σπέρματος δεν αποτελεί εξαίρεση. Τα αντιοξειδωτικά και τα θρεπτικά συστατικά ενεργοποίησης των κυττάρων μπορεί να βελτιώσουν την κινητικότητα του σπέρματος, τον αριθμό των σπερματοζωαρίων, τον αριθμό των φυσιολογικών μορφών του σπέρματος και να μειώσουν τις βλάβες του DNA στο σπέρμα, βελτιώνοντας έτσι τις πιθανότητες επιτυχίας της εγκυμοσύνης.

Η Διαγνωστική Αθηνών παρέχει ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών για την ακριβή διάγνωση της ανδρικής υπογονιμότητας. Όντας ένα κλινικό διαγνωστικό εργαστήριο είναι σε θέση να παρέχει το σύνολο των εργαστηριακών εξετάσεων που απαιτούνται, προκειμένου να διερευνηθεί πλήρως η ανδρική υπογονιμότητα. Έτσι, εκτός από τις τυπικές αναλύσεις, το εργαστήριο μπορεί και παρέχει εξειδικευμένες εξετάσεις ανδρολογίας όπως η εξέταση της υποοσμωτικής διόγκωσης των σπερματοζωαρίων, ο κατακερματισμός του DNA, ο προσδιορισμός των ελεύθερων ριζών οξυγόνου και η μέτρηση της ολικής αντιοξειδωτικής κατάστασης του σπέρματος. Η λήψη του ιατρικού ιστορικού σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα των εξετάσεων επιτρέπουν τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης εικόνας για την κατάσταση της υγείας του εξεταζόμενου και την αξιολόγηση του ανδρικού παράγοντα στην υπογονιμότητα του ζεύγους.