Το άσθμα είναι μια χρόνια αναπνευστική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των αεραγωγών, οδηγώντας σε συμπτώματα όπως συριγμό, δύσπνοια και σφίξιμο στο στήθος. Οι παράγοντες ενεργοποίησης μπορεί να περιλαμβάνουν αλλεργιογόνα, αναπνευστικές λοιμώξεις και άσκηση. Η θεραπεία περιλαμβάνει βρογχοδιασταλτικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα για τον έλεγχο των συμπτωμάτων και την πρόληψη των κρίσεων άσθματος. Η εκτίμηση του Πολυγονιδιακού Δείκτη Κινδύνου για το άσθμα βασίζεται στην εξέταση 123 γονιδιακών πολυμορφισμών.
Ο γενετικός έλεγχος για το άσθμα περιλαμβάνεται μαζί με 14 ακόμα νοσήματα στον Γενετικό Έλεγχο των Νοσημάτων του Αναπνευστικού και του Καρδιαγγειακού Συστήματος, Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου καθώς και στον Γενετικό Έλεγχο των Νοσημάτων του Ανοσοποιητικού, Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου μαζί με 12 ακόμα νοσήματα.
Αιτίες και μη γενετικοί παράγοντες κινδύνου
Μέχρι στιγμής, δεν έχει εντοπιστεί μεμονωμένη άμεση αιτία του άσθματος, αν και έχουν εντοπιστεί πολλοί διαφορετικοί παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τη νόσο. Μεταξύ αυτών είναι:
- Παρουσία άλλων αλλεργιών. Έχει αποδειχθεί ότι το άσθμα είναι πιο συχνό σε άτομα που πάσχουν από άλλες αλλεργίες, έκζεμα ή ρινίτιδα.
- Αστικοποίηση: το άσθμα είναι πιο συχνό σε άτομα που ζουν σε μεγάλες πόλεις, πιθανώς λόγω παραγόντων του τρόπου ζωής.
- Προβλήματα στην ανάπτυξη και την ωρίμανση των πνευμόνων κατά την παιδική ηλικία, που σχετίζονται με την πρόωρη γέννηση, την έκθεση στον καπνό του τσιγάρου, τα λιποβαρή νεογνά ή τις ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού.
- Έκθεση σε αλλεργιογόνα και περιβαλλοντικούς ερεθιστικούς παράγοντες όπως ακάρεα σκόνης, ατμοσφαιρική ρύπανση, χημικές ουσίες, αναθυμιάσεις ή σκόνη.
- Υπερβολικό βάρος και παχυσαρκία σε παιδιά και ενήλικες.
Συμπτώματα
Το άσθμα είναι μια χρόνια ασθένεια που προκαλεί οίδημα και σύσπαση των βρόγων προκαλώντας μια σειρά από χαρακτηριστικά συμπτώματα, τα οποία μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το άσθμα εμφανίζεται με κρίσεις, διάρκειας λεπτών ή ημερών, που χωρίζονται από περιόδους χωρίς συμπτώματα. Κατά τη διάρκεια της οξείας περιόδου μπορεί ο ασθενής να εμφανίσει:
- Βήχας με ή χωρίς παραγωγή φλέγματος
- Εισολκή μεσοπλεύριων διαστημάτων (τράβηγμα του δέρματος μεταξύ των πλευρών κατά την αναπνοή)
- Δύσπνοια που επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα
- Συριγμός κατά την αναπνοή
- Πόνος ή βάρος στο στήθος.
- Δυσκολία στον ύπνο.
- Μη φυσιολογικό μοτίβο αναπνοής.
Περιστασιακά, μπορεί να εμφανιστούν πιο σοβαρά συμπτώματα που απαιτούν άμεση ιατρική φροντίδα, όπως μπλε χρώμα του δέρματος, μειωμένη εγρήγορση, υπερβολική δύσπνοια ή γρήγορος σφυγμός.
Πρόληψη
Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν αποτελεσματικά μέτρα για την πρόληψη της εμφάνισης του άσθματος, αλλά αλλά ορισμένα μέτρα μπορεί να βοηθήσουν να αποφευχθούν νέες κρίσεις.
- Αποφύγετε να αναπνέετε αλλεργιογόνες ουσίες όπως γύρη, ακάρεα σκόνης, μύκητες ή τρίχες ζώων (ειδικά τρίχες γάτας και σκύλου). Αποφύγετε ή μειώστε την έκθεση στα ακάρεα της σκόνης αποφεύγοντας χαλιά και λούτρινα ζωάκια στο σπίτι σας.
- Αποφύγετε τη χρήση φαρμάκων όπως η ασπιρίνη ή άλλα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
- Αποφύγετε την έκθεση σε ερεθιστικούς παράγοντες όπως ο καπνός του τσιγάρου, η ατμοσφαιρική ρύπανση, τα προϊόντα καθαρισμού, οι λακ μαλλιών κ.λπ.
- Αποφύγετε τα υγρά και ζεστά περιβάλλοντα όπως οι εσωτερικές πισίνες ή η έντονη σωματική άσκηση.
Εκτός από τις φαρμακολογικές θεραπείες, που μπορεί να είναι απαραίτητες για τον έλεγχο των συμπτωμάτων του άσθματος (κυρίως βρογχοδιασταλτικά και εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή), σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειασθεί ανοσοθεραπεία. Αυτή η θεραπεία είναι η μόνη που έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τη φυσική πορεία της αλλεργικής νόσου, αν και το πιθανό όφελος εξαρτάται από τον τύπο της αλλεργίας και δεν συνιστάται για όλους τους ασθενείς με άσθμα.
