Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του εντέρου που επηρεάζει κυρίως το παχύ έντερο και το ορθό, οδηγώντας σε συμπτώματα όπως κοιλιακό άλγος, διάρροια και αιμορραγία από το ορθό. Η θεραπεία στοχεύει στον έλεγχο της φλεγμονής και στη διαχείριση των συμπτωμάτων, συχνά με φάρμακα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, με χειρουργική επέμβαση. Η εκτίμηση του Πολυγονιδιακού Δείκτη Κινδύνου για την ελκώδη κολίτιδα βασίζεται στην εξέταση 5 γονιδιακών πολυμορφισμών.
Ο γενετικός έλεγχος για την ελκώδη κολίτιδα περιλαμβάνεται μαζί με 14 ακόμα νοσήματα στον Γενετικό Έλεγχο των Νοσημάτων του Γαστρεντερικού, Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου καθώς και στον Γενετικό Έλεγχο των Νοσημάτων του Ανοσοποιητικού, Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου μαζί με 12 ακόμα νοσήματα.
Αιτίες και μη γενετικοί παράγοντες κινδύνου
Η αιτία της ελκώδους κολίτιδας δεν είναι γνωστή, αν και οι ακόλουθοι μη γενετικοί παράγοντες φαίνεται να εμπλέκονται σε διάφορους βαθμούς στην εμφάνιση της:
- Ηλικία και φύλο. Αν και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, εμφανίζεται κατά προτίμηση σε γυναίκες μεταξύ 15-30 ετών και 50-70 ετών.
- Έχει περιγραφεί υψηλότερη επίπτωση στους εβραϊκούς πληθυσμούς της Βόρειας Δυτικής Ευρώπης και της Αμερικής, αλλά μπορεί να επηρεάσει εξίσου όλες τις ομάδες.
- Φαίνεται ότι υπάρχει μια αυτοάνοση απορρύθμιση σε αντιγόνα των τροφών ή των βακτηρίων, ωστόσο, δεν είναι γνωστό εάν αυτό επηρεάζει την ανάπτυξη της διαταραχής ή την εμφάνιση των εκδηλώσεων.
- Οι αλλαγές στη σύνθεση του εντερικού μικροβιώματος, καθώς και η ατμοσφαιρική ρύπανση, τα φάρμακα και ορισμένες δίαιτες μπορεί να συμβάλλουν.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα εξαρτώνται από την ανατομική θέση και τη σοβαρότητα της φλεγμονής. Γενικά χαρακτηρίζεται από:
- Έλκη στο βλεννογόνο του παχέος εντέρου και/ή του ορθού
- Αιμορραγία από το ορθό
- Διάρροια και κοιλιακό άλγος
Αυτή η συμπτωματολογία μπορεί να συνοδεύεται από κοιλιακές κράμπες, κόπωση, ναυτία, απώλεια βάρους και αναιμία. Με την πάροδο του χρόνου και την εξέλιξη της νόσου μπορεί να εμφανιστούν και άλλα συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένων των εξωεντερικών εκδηλώσεων:
- Πυρετός
- Δερματικά εξανθήματα και πληγές στο στόμα
- Πόνος στις αρθρώσεις και αρθρίτιδα
- Εξέρυθρα και πονεμένα μάτια
- Ηπατική νόσος
- Απώλεια υγρών και θρεπτικών συστατικών
Επιπλέον, μπορεί να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του παχέος εντέρου.
Πρόληψη
Η ελκώδης κολίτιδα δεν μπορεί να προληφθεί, ωστόσο, διαφορετικά μέτρα μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της εμφάνισης των εξάρσεων, καθώς και στον περιορισμό της σοβαρότητας τους.
- Μειώστε τα επίπεδα στρες καθώς το στρες μπορεί να καθυστερήσει την κένωση του στομάχου και να αυξήσει την οξύτητα. Για το σκοπό αυτό, συνιστάται να κοιμάστε τουλάχιστον επτά ώρες, να κάνετε τακτική άσκηση, ακόμη και ελαφριές ασκήσεις όπως περπάτημα, γιόγκα ή διαλογισμό.
- Η διατροφή μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο στον έλεγχο των συμπτωμάτων και στην παράταση του χρόνου μεταξύ των εξάρσεων. Ορισμένες τροφές μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα και πρέπει να αποφεύγονται, ειδικά κατά τη διάρκεια των εξάρσεων. Αυτά τείνουν να διαφέρουν μεταξύ των ατόμων, αλλά είναι γενικά τα λιπαρά τρόφιμα, τα πλούσια σε ζάχαρη, τα ανθρακούχα ποτά, τα πλούσια σε φυτικές ίνες, ο καφές, η σοκολάτα ή τα αλκοολούχα ποτά. Μερικές φορές το αλάτι και τα γαλακτοκομικά προϊόντα μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα. Είναι απαραίτητο να τρώτε συχνά και σε μικρότερες ποσότητες. Εάν η πάθηση είναι σοβαρή, τα μαλακά και εύπεπτα τρόφιμα μπορεί να προκαλέσουν λιγότερη ενόχληση. Οι ασθενείς θα πρέπει επίσης να φροντίζουν να πίνουν πολλά υγρά, ιδιαίτερα νερό.
- Ένα καθημερινό συμπλήρωμα πολυβιταμινών μπορεί να είναι χρήσιμο, καθώς η κολίτιδα παρεμβαίνει στη σωστή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.
