Η φαινυλαλανίνη προάγει την εγρήγορση και τη ζωτικότητα, ανεβάζει τη διάθεση, μειώνει τον πόνο, βοηθά τη μνήμη και τη μάθηση και χρησιμοποιείται στη θεραπεία της αρθρίτιδας και της κατάθλιψης. Η φαινυλαλανίνη χρησιμοποιείται από τον εγκέφαλο για την παραγωγή της νοραδρεναλίνης (νορεπινεφρίνης), ενός νευροδιαβιβαστή που μεταδίδει σήματα μεταξύ των νευρικών κυττάρων. Η φαινυλαλανίνη μέσω ενεργητικής μεταφοράς περνάει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και, σε μεγάλες ποσότητες, παρεμβαίνει στην παραγωγή της σεροτονίνης, ενός άλλου νευροδιαβιβαστή. Η φαινυλαλανίνη παίζει βασικό ρόλο στη βιοσύνθεση άλλων αμινοξέων.
Η μέτρηση της φαινυλαλανίνης περιλαμβάνεται στον έλεγχο των Αμινοξέων Πλάσματος και των Αμινοξέων Ούρων μαζί με άλλα 23 αμινοξέα.
Περισσότερες Πληροφορίες
Η φαινυλαλανίνη (Phe/F) είναι ένα αμινοξύ που βρίσκεται στο μητρικό γάλα και σε διάφορα τρόφιμα, όπως κρέας, πουλερικά, ψάρια, τυρί cottage, φακές, φιστίκια και σουσάμι. Η φαινυλαλανίνη είναι ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό, αλλά ορισμένα άτομα γεννιούνται με μια γενετική διαταραχή, τη φαινυλκετονουρία.
Η φαινυλκετονουρία (PKU) είναι η πιο κοινή γενετική διασταραχή του μεταβολισμού των αμινοξέων, με περίπου 1 περίπτωση ανά 10.000 γεννήσεις στην Ευρώπη και που προκαλείται από την απουσία της ενζυμικής δραστηριότητας της υδροξυλάσης της φαινυλαλανίνης (PAH). Αυτό το ένζυμο φυσιολογικά μετατρέπει τη φαινυλαλανίνη σε τυροσίνη και η απουσία της ενζυμικής δραστηριότητας της υδροξυλάσης της φαινυλαλανίνης οδηγεί σε υψηλά επίπεδα την φαινυλαλανίνη και τους μεταβολίτες της (φαινυλ-πυροσταφυλικό οξύ) στο αίμα, μια κατάσταση τοξική ιδιαίτερα για τον εγκέφαλο. Εάν δεν εντοπιστεί έγκαιρα και δεν αντιμετωπιστεί με διαιτητικά μέσα (δίαιτα χαμηλή σε φαινυλαλανίνη), η υπερφαινυλαλανιναιμία προκαλεί μη αναστρέψιμη νοητική υστέρηση, καθυστερήσεις στην κινητική ανάπτυξη, αυτισμό, επιληπτικές κρίσεις και άλλα συμπτώματα, ακόμη και ενδοκρινικές ανωμαλίες. Ευτυχώς, η φαινυλκετονουρία μπορεί να ανιχνευθεί από τα σύγχρονα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου των νεογνών.
Δομικά, η φαινυλαλανίνη σχετίζεται στενά με την ντοπαμίνη, την επινεφρίνη (αδρεναλίνη) και την τυροσίνη. Η φαινυλαλανίνη μετατρέπεται σε τυροσίνη, η οποία στη συνέχεια μετατρέπεται στους νευροδιαβιβαστές, τις κατεχολαμίνες. Κατά συνέπεια, η λήψη συμπληρωμάτων με φαινυλαλανίνη θεωρείται ότι έχει αντικαταθλιπτικά αποτελέσματα. Η φαινυλαλανίνη ταξινομείται ως μη πολικό αμινοξύ λόγω της υδρόφοβης φύσης της βενζυλικής πλευρικής αλυσίδας της. Η φαινυλαλανίνη αποτελεί μέρος του μορίου της ασπαρτάμης, ενός κοινού γλυκαντικού που χρησιμοποιείται στα τρόφιμα ως υποκατάστατο ζάχαρης.
Η φαινυλαιθυλαμίνη (PEA) προέρχεται από τη φαινυλαλανίνη. Είναι μόριο νευροδιαβιβαστής και ορμόνη και μπορεί να λειτουργήσει ως νευροδιαμορφωτής για τις κατεχολαμίνες. Η φαινυλαιθυλαμίνη αυξάνει τα εξωκυτταρικά επίπεδα ντοπαμίνης και ρυθμίζει τη νοραδρενεργική μετάδοση. Η φαινυλαιθυλαμίνη ανταγωνίζεται επίσης τους υποδοχείς GABA(B), καταστέλλοντας την ανασταλτική τους δράση. Έτσι, μαζί με τη φαινυλαλανίνη, η λήψη συμπληρωμάτων με PEA θεωρείται ότι έχει αντικαταθλιπτικά αποτελέσματα.
Η λήψη συμπληρωμάτων φαινυλαλανίνης συνιστάται εδώ και δεκαετίες, αν και υπάρχουν λίγες ελεγχόμενες μελέτες για τη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της. Έχει επίσης θεωρηθεί ότι έχει ευεργετικές επιδράσεις στον παιδιατρικό πληθυσμό. Μετά από ανασκόπηση ορισμένων μελετών, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αντικαταθλιπτική δράση της φαινυλαλανίνης είναι γενικά μικρή αλλά δυνητικά χρήσιμη, ειδικά ως συμπλήρωμα στα αντικαταθλιπτικά φάρμακα.
Η λήψη συμπληρωμάτων φαινυλαιθυλαμίνης έχει επίσης αποδειχθεί αποτελεσματική σε μερικές μελέτες και αποδείχθηκε αποτελεσματική ακόμη και σε ασθενείς που δεν ανταποκρίθηκαν στα συνταγογραφούμενα αντικαταθλιπτικά.
Σε ερευνητικές μελέτες, η φαινυλαλανίνη και η φαινυλαιθυλαμίνη έχουν γίνει καλά ανεκτά με πολύ λίγες ανεπιθύμητες ενέργειες και δεν έχουν παρατηρηθεί ναυτία, κόπωση, αλλαγές ύπνου ή καρδιαγγειακές επιδράσεις. Τόσο η φαινυλαιθυλαμίνη όσο και η φαινυλαλανίνη μπορεί να είναι σχετικά διεγερτικά και ως εκ τούτου τα συμπληρώματα πρέπει γενικά να χορηγούνται το πρωί.
