Η μέτρηση του φωσφόρου στα ούρα, χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της υπερ- και της υπο-φωσφαταιμίας καθώς και για τον έλεγχο ασθενών με νεφρολιθίαση.
Περισσότερες Πληροφορίες
O περισσότερος φώσφορος (P, PO4, ανόργανα φωσφορικά) του οργανισμού βρίσκεται ενωμένος μαζί με ασβέστιο στα οστά. Περίπου το 15% του φωσφόρου υπάρχει στο αίμα, καθιστώντας τον φώσφορο ως το κύριο ανιόν του ενδοκυττάριου περιβάλλοντος. Έχει διάφορες λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου του στο μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων, την αποθήκευση και μεταφορά της ενέργειας εντός του σώματος, την δημιουργία του οστίτη ιστού και τη διατήρηση της οξεοβασικής ισορροπίας. Ο φώσφορος απορροφάται στο λεπτό έντερο, με τη βοήθεια της βιταμίνης D. Όπως και το ασβέστιο, ο φώσφορος ελέγχεται από τη παραθορμόνη (ΡΤΗ). Κατέχει μια αντίστροφη σχέση με το ασβέστιο: η αύξηση στον ορό του ενός, έχει σαν αποτέλεσμα τα νεφρά να απεκκρίνουν το άλλο. Η παραθορμόνη αυξάνει την απελευθέρωση του ασβεστίου και του φωσφόρου από τα οστά και μειώνει την απέκκριση του ασβεστίου και αυξάνει την απέκκριση του φωσφόρου στα ούρα.
Περίπου το 80% του φωσφόρου που διηθείται στα ούρα επαναπορροφάται από τα εγγύς νεφρικά σωληνάρια. Η ρύθμιση της απέκκρισης του φωσφόρου στα ούρα εξαρτάται κυρίως από τη ρύθμιση της επαναρρόφησης του φωσφόρου από τα εγγύς νεφρικά σωληνάρια. Παράγοντες που αυξάνουν την απέκκριση του φωσφόρου στα ούρα περιλαμβάνουν, διατροφή πλούσια σε φώσφορο, η παραθορμόνη, η αύξηση του εξωκυττάριου όγκου, η χαμηλή πρόσληψη καλίου και οι βλάβες των εγγύς νεφρικών σωληναρίων (π.χ. σύνδρομο Fanconi). Παράγοντες που μειώνουν την απέκκριση του φωσφόρου στα ούρα περιλαμβάνουν, τη χαμηλή πρόσληψη φωσφόρου με την τροφή, η ινσουλίνη, η υψηλή διατροφική πρόσληψη καλίου και η μειωμένη απορρόφηση του φωσφόρου από το έντερο (π.χ. αντιόξινα που δεσμεύουν τα φωσφορικά, ανεπάρκεια βιταμίνης D, καταστάσεις δυσαπορρόφησης).
Η αύξηση της συγκέντρωση του φωσφόρου στον ορό είναι γνωστή ως υπερφωσφαταιμία ενώ η μείωση της συγκέντρωση του ως υποφωσφαταιμία. Η υπερφωσφαταιμία σχετίζεται με τα χαμηλά επίπεδα ασβεστίου και έχει συμπτώματα όπως τετανία, αρρυθμίες και επιληπτικές κρίσεις. Η υποφωσφαταιμία σχετίζεται με μυϊκή αδυναμία, εγκεφαλοπάθεια, κακή λειτουργία των αιμοπεταλίων, μειωμένη καρδιακή συσταλτικότητα και παραισθησίες.
Τροφές πλούσιες σε φώσφορο περιλαμβάνουν τα φασόλια, το κοτόπουλο, τα αυγά, τα ψάρια, το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Πιθανές Ερμηνείες Παθολογικών Τιμών
- Αύξηση: Κατάγματα οστών (παροδικά), σύνδρομο Fanconi (νεφρική σωληναριακή βλάβη), οικογενής υποφωσφαταιμία, υπερπαραθυρεοειδισμός, μη νεφρική οξέωση (επειδή η απέκκριση των φωσφορικών είναι ένας μηχανισμός ρύθμισης), παραπληγία, ανθεκτική στην βιταμίνη D ραχίτιδα, τοξικότητα από βιταμίνη D. Φάρμακα: Ακεταζολαμίδη, ασπαραγίνη, διττανθρακικά, άλατα βισμούθιου, καλσιτονίνη, κορτικοστεροειδή, διουρητικά, υδροχλωροθειαζίδη, μετολαζόνη, φωσφορικά (αυξημένη πρόσληψη), παραθορμόνη, βαλίνη, και βιταμίνη D. Φυτικές ή φυσικές θεραπείες που περιλαμβάνουν προϊόντα που περιέχουν αριστολοχικά οξέα
- Μείωση: Υποπαραθυρεοειδισμός ή παραθυρεοειδεκτομή, ψευδοϋποπαραθυρεοειδισμός. Φάρμακα: Αντιόξινα που περιέχουν αλουμίνιο (αργίλιο), αλανίνη, Renagel (δεσμευτικό φωσφόρου)
Σημαντική Σημείωση
Τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων αποτελούν την σημαντικότερη παράμετρο για τη διάγνωση και την παρακολούθηση όλων των παθολογικών καταστάσεων. Το 70-80% των διαγνωστικών αποφάσεων βασίζεται στις εργαστηριακές εξετάσεις. Η ορθή ερμηνεία των εργαστηριακών αποτελεσμάτων επιτρέπει στον γιατρό να διακρίνει την "υγεία" από τη "νόσο".
Τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων δεν πρέπει να ερμηνεύονται ως το αριθμητικό αποτέλεσμα μιας μεμονωμένης ανάλυσης. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων πρέπει να ερμηνεύονται σε σχέση με το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό, τα κλινικά ευρήματα και τα αποτελέσματα άλλων εργαστηριακών εξετάσεων και πληροφοριών. Ο προσωπικός σας γιατρός μπορεί να εξηγήσει τη σημασία των αποτελεσμάτων των εξετάσεων σας.
Στη Διαγνωστική Αθηνών απαντάμε σε κάθε σας απορία σχετικά με τις εξετάσεις που κάνετε στο εργαστήριο μας και επικοινωνούμε με τον γιατρό σας προκειμένου να έχετε την καλύτερη δυνατή ιατρική φροντίδα.
