URL path: Αρχική σελίδα // Γονίδιο COMT, Πολυμορφισμός V158M

Γονίδιο COMT, Πολυμορφισμός V158M

Ο γενετικός έλεγχος του πολυμορφισμού V158M αναλύει μια συγκεκριμένη παραλλαγή στο γονίδιο COMT, το οποίο κωδικοποιεί την κατεχολ-O-μεθυλοτρανσφεράση (COMT), ένα ένζυμο υπεύθυνο για τη διάσπαση των κατεχολαμινών όπως η ντοπαμίνη, η επινεφρίνη και η νορεπινεφρίνη. Η συγκεκριμένη εξέταση ανιχνεύει έναν μονονουκλεοτιδικό πολυμορφισμό (SNP) στο γονίδιο COMT, όπου μια γουανίνη (G) αντικαθίσταται από μια αδενίνη (A). Αυτή η αλλαγή έχει ως αποτέλεσμα την υποκατάσταση της βαλίνης (Val) με μεθειονίνη (Met) στη θέση 158 στο ένζυμο COMT, επηρεάζοντας έτσι τη δραστικότητά του. Δεδομένου ότι η COMT παίζει βασικό ρόλο στη ρύθμιση των επιπέδων ντοπαμίνης στον προμετωπιαίο φλοιό, οι παραλλαγές στην COMT επηρεάζουν τη γνωστική λειτουργία, την απόκριση στο στρες, τη συναισθηματική ρύθμιση και την ευαισθησία σε νευροψυχιατρικές διαταραχές όπως το στρες, η σχιζοφρένεια και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ADHD).

Η COMT καταλύει τη μεθυλίωση των κατεχολαμινών, μια διαδικασία απαραίτητη για την αδρανοποίηση των νευροδιαβιβαστών και την απομάκρυνση τους από τις συνάψεις. Ο πολυμορφισμός V158M της COMT δημιουργεί δύο παραλλαγές ενζύμων με διαφορετικές λειτουργίες: το αλληλόμορφο Val (158V) υψηλής δραστικότητας και το αλληλόμορφο χαμηλής δραστικότητας Met (158M). Μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα που φέρουν το αλληλόμορφο Met έχουν μειωμένη ενζυματική δραστηριότητα COMT, με αποτέλεσμα υψηλότερα επίπεδα ντοπαμίνης στον προμετωπιαίο φλοιό, τα οποία συνδέονται με βελτιωμένη γνωστική ευελιξία, καλύτερη μνήμη και αυξημένη συναισθηματική ευαισθησία. Ωστόσο, η υπερβολική συσσώρευση ντοπαμίνης μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη αντιδραστικότητα στο στρες, υψηλότερο άγχος και μεγαλύτερο κίνδυνο διαταραχών της διάθεσης. Αντίθετα, το αλληλόμορφο Val σχετίζεται με ταχύτερη διάσπαση της ντοπαμίνης, οδηγώντας σε χαμηλότερα επίπεδα ντοπαμίνης στον προμετωπιαίο φλοιό, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει τη γνωστική απόδοση, αλλά και να παρέχει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στο στρες και τις συναισθηματικές αλλαγές.

Η παρουσία του αλληλόμορφου Met έχει συσχετιστεί με αυξημένη ευπάθεια σε διαταραχές που σχετίζονται με το άγχος, επειδή η μειωμένη δραστηριότητα COMT παρατείνει τη σηματοδότηση της ντοπαμίνης σε περιοχές του εγκεφάλου που ρυθμίζουν τα συναισθήματα. Μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα με γονότυπο Met/Met μπορεί να είναι πιο επιρρεπή στο στρες, σε διαταραχές πανικού και σε αυξημένη συναισθηματική αντιδραστικότητα. Αντίθετα, ο γονότυπος Val/Val τείνει να έχει μια πιο ήπια αντίδραση στο στρες, αλλά μπορεί να συνδέεται με μειωμένη γνωστική ευελιξία και υψηλότερο κίνδυνο προβλημάτων εκτελεστικής λειτουργίας. Η επίδραση αυτού του πολυμορφισμού στην ισορροπία της ντοπαμίνης επηρεάζει επίσης ψυχιατρικές καταστάσεις όπως η σχιζοφρένεια, η διπολική διαταραχή και η κατάθλιψη, όπου οι αλλαγές στη δραστηριότητα της COMT επηρεάζουν τα νευρικά κυκλώματα, την επεξεργασία ανταμοιβής και τον έλεγχο των παρορμήσεων.

Ο πολυμορφισμός V158M της COMT έχει επίσης μελετηθεί σε σχέση με τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ADHD), με στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η ρύθμιση της ντοπαμίνης επηρεάζει τον έλεγχο της προσοχής και τη ρύθμιση των παρορμήσεων. Το αλληλόμορφο Met συνδέεται με αυξημένη διάσπαση της προσοχής και συναισθηματική αστάθεια, ενώ το αλληλόμορφο Val σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο γνωστικής παρορμητικότητας και υπερκινητικότητας. Οι παραλλαγές στη δραστηριότητα του COMT μπορεί να επηρεάσουν τις ατομικές αποκρίσεις σε διεγερτικά φάρμακα όπως η μεθυλφαινιδάτη, υπογραμμίζοντας τον πιθανό φαρμακογενετικό ρόλο αυτού του πολυμορφισμού στη θεραπεία της ADHD.

Εκτός από τις νευροψυχιατρικές διαταραχές, αυτός ο πολυμορφισμός έχει μελετηθεί για το ρόλο του στην αντίληψη του πόνου, την καρδιαγγειακή υγεία και τον μεταβολισμό των ορμονών. Το αλληλόμορφο Met έχει συνδεθεί με αυξημένη ευαισθησία στον πόνο λόγω της παρατεταμένης σηματοδότησης κατεχολαμινών στις οδούς του πόνου, ενώ το αλληλόμορφο Val σχετίζεται με υψηλότερο όριο πόνου. Έχει επίσης διερευνηθεί η επίδραση της COMT στο μεταβολισμό των οιστρογόνων , καθώς η δραστηριότητα της COMT επηρεάζει τη διάσπαση των κατεχολικών οιστρογόνων, με πιθανές επιπτώσεις σε ορμονικές παθήσεις όπως ο καρκίνος του μαστού και η ενδομητρίωση.

Ο γενετικός έλεγχος για τον πολυμορφισμό V158M της COMT παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη γενετική προδιάθεση ενός ατόμου για γνωστικά και συναισθηματικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την ντοπαμίνη, ψυχιατρικές παθήσεις, ευαισθησία στον πόνο και αντιδραστικότητα στο στρες. Η ανίχνευση αυτής της παραλλαγής επιτρέπει την αξιολόγηση του μεταβολισμού των νευροδιαβιβαστών, της γνωστικής ευελιξίας και της συναισθηματικής ρύθμισης, βελτιώνοντας την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η γενετική επηρεάζει την ψυχική υγεία, τις γνωστικές ικανότητες και τις εξατομικευμένες θεραπευτικές απαντήσεις.

Ο γενετικός έλεγχος του πολυμορφισμού V158M του COMT περιλαμβάνεται επίσης στις εξετάσεις:

Τελευταία ενημέρωση: 29/06/2025

Επιπρόσθετες πληροφορίες
Share it