Η μοριακή ανίχνευση των παθογόνων μικροοργανισμών χρησιμοποιεί την τεχνολογία της αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR) για την ανίχνευση και ταυτοποίηση μικροβιακών και μυκητιασικών παθογόνων με υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα. Αυτή η προηγμένη διαγνωστική μέθοδος στοχεύει στο γενετικό υλικό (DNA) των μικροοργανισμών, επιτρέποντας την ταυτοποίησή τους ακόμη και σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις. Σε αντίθεση με τις συμβατικές τεχνικές καλλιέργειας, οι οποίες μπορεί να είναι χρονοβόρες και μπορεί να αποτύχουν να ανιχνεύσουν αργά αναπτυσσόμενους ή οργανισμούς με ιδιαίτερες απαιτήσεις καλλιέργειας, η PCR παρέχει γρήγορα και ακριβή αποτελέσματα, καθιστώντας την απαραίτητο εργαλείο στη σύγχρονη μικροβιολογία. Η εξέταση χρησιμοποιείται ευρέως για τη διάγνωση λοιμώξεων του αναπνευστικού, του γαστρεντερικού, του ουροποιητικού συστήματος, των τραυμάτων καθώς και των περιπτώσεων σηψαιμίας ή μικροβιαιμίας, βοηθώντας στη στοχευμένη θεραπεία και τον έλεγχο των λοιμώξεων.
Μικροοργανισμοί που ελέγχονται και κλινική σημασία
- Staphylococcus aureus* – Σημαντική αιτία δερματικών λοιμώξεων, πνευμονίας, σηψαιμίας και λοιμώξεων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά.
- Staphylococcus epidermidis* – Κοινό μικρόβιο του δέρματος που μπορεί να προκαλέσει ευκαιριακές λοιμώξεις σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς και σε άτομα με καθετήρες ή άλλες ιατρικές συσκευές.
- Staphylococcus hominis* – Μικρόβιο του δέρματος που μπορεί να οδηγήσει σε μικροβιαιμίες σε νοσηλευόμενους ασθενείς.
- Staphylococcus haemolyticus* – Αναδυόμενο πολυανθεκτικό παθογόνο που σχετίζεται με λοιμώξεις από καθετήρες.
- Streptococcus pyogenes / dysgalactiae – Προκαλεί φαρυγγίτιδα, οστρακιά, ρευματικό πυρετό και νεκρωτική απονευρωσίτιδα.
- Streptococcus pneumoniae – Κύρια αιτία πνευμονίας, μηνιγγίτιδας, μέσης ωτίτιδας και σηψαιμίας.
- Streptococcus agalactiae (Στρεπτόκοκκος ομάδας Β) – Σημαντική αιτία νεογνικής σήψης, πνευμονίας και μηνιγγίτιδας.
- Streptococcus mitis – Προερχόμενο από τη στοματική χλωρίδα μπορεί να προκαλέσει ενδοκαρδίτιδα σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα.
- Streptococcus sanguinis/parasanguinis – Στοματικοί στρεπτόκοκκοι που σχετίζονται με μολυσματική ενδοκαρδίτιδα.
- Streptococcus milleri ομάδα (S. constellatus, S. anginosus) – Συνδέονται με εν τω βάθει αποστήματα, συμπεριλαμβανομένων των λοιμώξεων του εγκεφάλου και του ήπατος.
- Streptococcus spp. – Περιλαμβάνει διάφορα είδη ικανά να προκαλέσουν συστηματικές και εντοπισμένες λοιμώξεις.
- Enterococcus faecium – Κύρια αιτία νοσοκομειακών λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένων στελεχών ανθεκτικών στη βανκομυκίνη (VRE).
- Enterococcus faecalis – Σχετίζεται με λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, ενδοκαρδίτιδα και λοιμώξεις τραυμάτων.
- Gram-θετικοί κόκκοι (GPCs) – Ομάδα – Περιλαμβάνει πολλαπλούς κλινικά σχετικούς κόκκους που συμβάλλουν στις λοιμώξεις.
- Listeria monocytogenes –Τροφιμογενές παθογόνο που προκαλεί λιστερίωση, ιδιαίτερα επικίνδυνο για έγκυες γυναίκες και ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.
- Clostridium perfringens –Αιτία της αεριογόνου γάγγραινας, τροφικής δηλητηρίασης και λοιμώξεων των μαλακών μορίων.
- Escherichia coli – Συχνή αιτία λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος, σηψαιμίας και γαστρεντερίτιδας.
- Klebsiella pneumoniae – Πολυανθεκτικό παθογόνο υπεύθυνο για πνευμονία, σηψαιμίες και ουρολοιμώξεις.
- Klebsiella oxytoca – Σχετίζεται με ανθεκτικές στα αντιβιοτικά λοιμώξεις και αιμορραγική κολίτιδα.
- Klebsiella spp. (K. pneumoniae, K. oxytoca) – Ευκαιριακά παθογόνα που συνδέονται με νοσοκομειακές λοιμώξεις.
- Salmonella enterica – Τροφιμογενές παθογόνο που προκαλεί γαστρεντερίτιδα, τυφοειδή πυρετό και συστηματικές λοιμώξεις.
- Enterobacter cloacae – Πολυανθεκτικό παθογόνο που εμπλέκεται σε σηψαιμίες και λοιμώξεις του αναπνευστικού.
- Enterobacter aerogenes – Συχνά σε νοσοκομειακές λοιμώξεις, ιδιαίτερα σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.
- Enterobacter spp. (E. cloacae, E. aerogenes) – Gram-αρνητικά βακτήρια που σχετίζονται με μικροβιακή αντοχή.
- Citrobacter freundii – Αιτία λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος και νεογνικής μηνιγγίτιδας.
- Citrobacter spp. (C. freundii, C. koserii) – Ευκαιριακά βακτήρια που εμπλέκονται σε σοβαρές λοιμώξεις σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα.
- Serratia marcescens / plimutica – Νοσοκομειακό παθογόνο που προκαλεί λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, τραυμάτων και σηψαιμίας.
- Proteus vulgaris / penneri – Σχετίζεται με επιπλεγμένες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και βακτηριαιμία.
- Proteus mirabilis – Βασικό παθογόνο στις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και την ουρολιθίαση.
- Proteus spp. (P. vulgaris, P. mirabilis, P. penneri) – Gram-αρνητικά βακτήρια γνωστά για το ρόλο τους σε πολυμικροβιακές λοιμώξεις.
- Haemophilus influenzae – Σημαντική αιτία αναπνευστικών λοιμώξεων, μηνιγγίτιδας και μέσης ωτίτιδας.
- Haemophilus spp. (H. influenzae, H. parainfluenzae) – Περιλαμβάνει παθογόνα του αναπνευστικού που προσβάλλουν παιδιά και ενήλικες.
- Acinetobacter baumannii – Εξαιρετικά ανθεκτικό παθογόνο που συνδέεται με πνευμονία που σχετίζεται με αναπνευστήρα καθώς και λοιμώξεις τραυμάτων.
- Bacteroides fragilis – Σημαντικό αναερόβιο παθογόνο που εμπλέκεται σε ενδοκοιλιακές και πυελικές λοιμώξεις.
- Bacteroides spp. (B. fragilis, B. faecis) – Αναερόβια βακτήρια που βρίσκονται συνήθως σε πολυμικροβιακές λοιμώξεις.
- Pseudomonas spp. (P. aeruginosa, P. putida, P. stuartii) – Ευκαιριακά παθογόνα που ευδοκιμούν σε νοσοκομειακά περιβάλλοντα και προκαλούν σοβαρές λοιμώξεις.
- Stenotrophomonas maltophilia – Πολυανθεκτικό παθογόνο που βρίσκεται σε λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος.
- Candida albicans – Το πιο κοινό μυκητιασικό παθογόνο, υπεύθυνο για λοιμώξεις των βλεννογόνων και συστηματική καντιντίαση.
- Candida glabrata – Είδος μύκητα με υψηλή αντοχή σε αντιμυκητιασικούς παράγοντες.
- Candida krusei –Εγγενώς ανθεκτικό στη φλουκοναζόλη μυκητιασικό παθογόνο.
- Candida spp. και μύκητες – Ομάδα – Περιλαμβάνει τους κλινικά σημαντικούς μύκητες υπεύθυνους για διηθητικές μυκητιασικές λοιμώξεις.
*Συμπεριλαμβανομένων στελεχών ανθεκτικών στη μεθικιλλίνη
Κλινική χρησιμότητα
Το μοριακό τεστ PCR είναι ένα κρίσιμο εργαλείο στη διάγνωση λοιμωδών νοσημάτων, προσφέροντας πολλά πλεονεκτήματα έναντι των παραδοσιακών μεθόδων που βασίζονται στις συμβατικές καλλιέργειες. Παρέχει γρήγορα αποτελέσματα, συχνά μέσα σε λίγες ώρες, επιτρέποντας την έγκαιρη λήψη κλινικών αποφάσεων. Επιπλέον, η PCR είναι εξαιρετικά ευαίσθητη και ειδική, επιτρέποντας την ανίχνευση χαμηλών βακτηριακών ή μυκητιασικών φορτίων, ακόμη και σε δύσκολα κλινικά δείγματα.
Αυτή η εξέταση είναι ιδιαίτερα σημαντική για:
- Έγκαιρη ταυτοποίηση των παθογόνων, διευκολύνοντας την κατάλληλη αντιμικροβιακή διαχείριση.
- Διάγνωση πολυμικροβιακών λοιμώξεων, όπου οι συμβατικές μέθοδοι μπορεί να αποτύχουν να ανιχνεύσουν όλους τους αιτιολογικούς παράγοντες.
- Καθοδήγηση στοχευμένης αντιμικροβιακής θεραπείας, μείωση της ανάγκης για εμπειρικά αντιβιοτικά ευρέος φάσματος και ελαχιστοποίηση της ανάπτυξης αντοχής.
- Ανίχνευση σηψαιμίας και μικροβιαιμίας, κρίσιμης σημασίας για τη διαχείριση απειλητικών για τη ζωή συνθηκών.
- Επιτήρηση νοσοκομειακών λοιμώξεων, υποβοήθηση των μέτρων ελέγχου των λοιμώξεων και διαχείριση επιδημιών
Ενσωματώνοντας τεχνολογίες PCR πραγματικού χρόνου και multiplex PCR, αυτό το μοριακό τεστ ενισχύει την ακρίβεια και την ταχύτητα ανίχνευσης των παθογόνων. Η εφαρμογή του σε σηψαιμίες, λοιμώξεις του αναπνευστικού, λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, λοιμώξεις τραυμάτων και γαστρεντερικές λοιμώξεις το καθιστά απαραίτητο εργαλείο στη σύγχρονη κλινική μικροβιολογία.
