Το σύνδρομο Pendred είναι μια γενετική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από το συνδυασμό συγγενούς νευροαισθητήριας απώλειας ακοής και διευρυμένου αιθουσαίου υδραγωγού (EVA), που είναι μια διαστολή του υδραγωγού της αίθουσας του έσω ωτός. Το σύνδρομο Pendred είναι μια μορφή μη συνδρομικής απώλειας ακοής, που σημαίνει ότι η απώλεια ακοής είναι το πρωταρχικό χαρακτηριστικό χωρίς πρόσθετα συνδρομικά χαρακτηριστικά.
Ο γενετικός έλεγχος του συνδρόμου Pendred συμπεριλαμβάνεται στον Γενετικό Έλεγχο των Μονογονιδιακών Νοσημάτων της Διαγνωστικής Αθηνών μαζί με άλλα περίπου 100 κληρονομικά νοσήματα, μεταξύ των οποίων η κυστική ίνωση (71 μεταλλάξεις) και ο κληρονομικός καρκίνος του μαστού (γονίδια BRCA1 415 μεταλλάξεις & BRCA2 419 μεταλλάξεις).
Τα βασικά χαρακτηριστικά του συνδρόμου Pendred περιλαμβάνουν:
- Συγγενής νευροαισθητήρια βαρηκοΐα: Η απώλεια ακοής είναι παρούσα από τη γέννηση και είναι τυπικά αμφοτερόπλευρη (επηρεάζει και τα δύο αυτιά). Η σοβαρότητα της απώλειας ακοής μπορεί να ποικίλλει, από ήπια έως μεγάλη.
- Διευρυμένος αιθουσαίος υδραγωγός: Ο διευρυμένος αιθουσαίος υδραγωγός είναι ένα ακτινολογικό εύρημα που σχετίζεται με το σύνδρομο Pendred. Ο υδραγωγός της αίθουσας είναι ένα οστέινο κανάλι που συνδέει το έσω αυτί με την εσωτερική επιφάνεια του κρανίου. Στο σύνδρομο Pendred, αυτό το κανάλι είναι διευρυμένο, γεγονός που μπορεί να συμβάλει στην απώλεια ακοής.
- Βρογχοκήλη (μεγέθυνση του θυρεοειδούς): Πολλά άτομα με σύνδρομο Pendred μπορεί να εμφανίσουν βρογχοκήλη, η οποία αποτελεί διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα. Ωστόσο, η βρογχοκήλη μπορεί να μην υπάρχει σε όλα τους ασθενείς ή μπορεί να εμφανισθεί αργότερα στη ζωή.
- Διαταραχές μεταβολισμού ιωδίου: Μερικά άτομα με σύνδρομο Pendred μπορεί να έχουν διαταραχές στο μεταβολισμό του ιωδίου, που οδηγεί σε διαταραχή της σύνθεσης των θυρεοειδικών ορμονών.
- Αυτοσωμική υπολειπόμενη κληρονομικότητα: Το σύνδρομο Pendred τυπικά κληρονομείται με αυτοσωμικό υπολειπόμενο τρόπο. Τα άτομα με σύνδρομο Pendred κληρονομούν μεταλλάξεις στο γονίδιο SLC26A4 και από τους δύο γονείς.
- Μεταβλητή έκφραση: Η σοβαρότητα των χαρακτηριστικών και η ηλικία έναρξης μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των προσβεβλημένων ατόμων, ακόμη και εντός της ίδιας οικογένειας.
Το σύνδρομο Pendred προκαλείται από μεταλλάξεις στο γονίδιο SLC26A4, το οποίο κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη γνωστή ως πεντρίνη. Η πεντρίνη εμπλέκεται στη μεταφορά ιόντων, συμπεριλαμβανομένου του ιωδίου, σε διάφορους ιστούς, συμπεριλαμβανομένου του έσω αυτιού και του θυρεοειδούς αδένα.
Η διάγνωση του συνδρόμου Pendred περιλαμβάνει κλινική αξιολόγηση, ακοομετρικό έλεγχο, απεικονιστικές μελέτες (όπως αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία για την αξιολόγηση του αιθουσαίου υδραγωγού) και γενετικό έλεγχο για τον εντοπισμό μεταλλάξεων στο γονίδιο SLC26A4.
Η διαχείριση του συνδρόμου Pendred μπορεί να περιλαμβάνει ακουστικά βαρηκοΐας ή κοχλιακά εμφυτεύματα για την αντιμετώπιση της απώλειας ακοής. Η λειτουργία του θυρεοειδούς θα πρέπει να παρακολουθείται και εάν είναι απαραίτητο, μπορεί να ξεκινήσει θεραπεία υποκατάστασης των θυρεοειδικών ορμονών.
Η γενετική συμβουλευτική είναι σημαντική για τις οικογένειες που πλήττονται από το σύνδρομο Pendred για να κατανοήσουν τον τρόπο κληρονομικότητας, να αξιολογήσουν τον κίνδυνο να αποκτήσουν παιδιά με τη νόσο και να συζητήσουν τις διαθέσιμες επιλογές. Η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει στη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων για άτομα με σύνδρομο Pendred, ιδιαίτερα όσον αφορά την αντιμετώπιση της απώλειας ακοής.
Περισσότερες Πληροφορίες
Οι μεταλλάξεις στο γονίδιο SLC26A4 είναι μία από τις πιο κοινές αιτίες κληρονομικής απώλειας ακοής και ευθύνονται τόσο για το σύνδρομο Pendred όσο και για την αυτοσωμική υπολειπόμενη-4 μη συνδρομική μορφή κώφωσης (που ονομάζεται DFNB4) που προκαλεί επίσης διεύρυνση του αιθουσαίου υδραγωγού του αυτιού .
Αυτή η εξέταση περιλαμβάνει την κυρίαρχη παραλλαγή σε Καυκάσιους ασθενείς που ονομάζεται c.1001+1G>A καθώς και άλλες παραλλαγές του γονιδίου SLC26A4 που είναι συχνές σε αυτόν τον πληθυσμό όπως οι c.412G>T (p.V138F), c.1246A>C (p. .T416P), c.707T>C (p.L236P) και c.626G>T (p.G209V).
Η παραλλαγή c.412G>T (p.V138F) έχει συνδεθεί σε πολλαπλές μελέτες με το σύνδρομο Pendred. Αυτή η παραλλαγή έχει βρεθεί ότι επηρεάζει τον υποκυτταρικό εντοπισμό της πεντρίνης, αναγκάζοντας τη να συγκρατείται στο ενδοπλασματικό δίκτυο και όχι να φτάνει στον προορισμό της σωστά, όπου ασκεί τη λειτουργία της ως κανάλι μεταφοράς ιόντων στην κυτταρική μεμβράνη. Η c.412G>T είναι πιο διαδεδομένη στη Γερμανία και την Τσεχία. Έχουν επίσης περιγραφεί άλλες παραλλαγές που οδηγούν σε κατακράτηση της πεντρίνης στο ενδοπλασματικό δίκτυο, όπως c.1151A>G (p.E384G).
Οι μεταλλάξεις c.2168A>G (p.H723R) και c.919-2A>G είναι οι δύο πιο συχνές παραλλαγές σε ασθενείς της Ανατολικής Ασίας. Άλλες παραλλαγές, που κυριαρχούν στην Κίνα, είναι οι c.1226G>A (p.R409H), c.1229C>T (p.T410M) και c.2027T>A (p.L676Q).
Η παραλλαγή c.1334T>G (p.L445W) έχει επίσης αναφερθεί σε σχέση με το σύνδρομο Pendred και είναι ιδιαίτερα συχνή στο Ιράν.
Ο γενετικός έλεγχος του συνδρόμου Pendred αναλύει τις 31 πιο συχνές παθογόνες μεταλλάξεις του γονιδίου SLC26A4.
Με την συγκεκριμένη τεχνική που χρησιμοποιείται στην γενετική ανάλυση, αναλύονται μόνον οι συγκεκριμένες μεταλλάξεις των γονιδίων που αναφέρονται και που βιβλιογραφικά είναι οι σημαντικότερες και οι πιο συχνές. Όμως θα πρέπει να σημειωθεί, ότι είναι πιθανόν να υπάρχουν και άλλες γονιδιακές ή χρωμοσωμικές μεταλλάξεις στα προς έλεγχο γονίδια και που δεν είναι δυνατόν να εντοπισθούν με την συγκεκριμένη μέθοδο. Για αυτές τις περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν διαφορετικές τεχνικές ανάλυσης όπως π.χ. η αλληλούχιση επόμενης γενιάς (NGS).
