Η μέτρηση της 3-νιτροτυροσίνης χρησιμοποιείται στον έλεγχο του οξειδωτικού και νιτροδωτικού στρες του οργανισμού.
Περισσότερες πληροφορίες
Η νιτροτυροσίνη είναι ένα προϊόν νιτροποίησης του αμινοξέος τυροσίνη που προκαλείται από δραστικές ρίζες αζώτου όπως είναι το ανιόν υπεροξυνιτρίτη και το διοξείδιο του αζώτου. Η νιτροτυροσίνη θεωρείται δείκτης βλάβης των κυττάρων, δείκτης φλεγμονής καθώς και της παραγωγής ΝΟ (οξειδίου του αζώτου). Η νιτροτυροσίνη σχηματίζεται παρουσία του ΝΟ. Σε πολλές παθολογικές καταστάσεις, το οξειδωτικό στρες αυξάνει την παραγωγή ριζών υπεροξειδίου (Ο2-) και ΝΟ που σχηματίζει υπεροξυνιτρίτη (ONOO-) μια πολύ δραστική και καταστρεπτική ελεύθερη ρίζα. Η ρίζα υπεροξυνιτρίτη είναι ικανή να οξειδώνει αρκετές λιποπρωτεΐνες και να νιτροποιεί την τυροσίνη σε πολλές πρωτεΐνες. Επειδή είναι δύσκολο να προσδιοριστεί η παραγωγή του υπεροξυνιτρίτη, η μέτρηση της νιτροτυροσίνης αποτελεί έναν εξαιρετικό μετρήσιμο δείκτη για την έμμεση ανίχνευση του ανιόντος ONOO-. Αυξημένες συγκεντρώσεις 3-νιτροτυροσίνης ανιχνεύονται σε μεγάλο αριθμό παθολογικών καταστάσεων και θεωρείται δείκτης του στρες που προκαλείται από τις δραστικές ρίζες αζώτου (νιτροδωτικό στρες – κατ’ αναλογία με το οξειδωτικό στρες).
Η νιτροτυροσίνη εμπλέκεται στην παθογένεση πολλών φλεγμονωδών και εκφυλιστικών νοσημάτων του ανθρώπου όπως η νόσος Alzheimer, η αθηροσκλήρωση και άλλες καρδιαγγειακές παθήσεις, το άσθμα, ο σακχαρώδης διαβήτης και άλλες παθολογικές καταστάσεις που προκαλούνται από βλάβες στο ενδοθήλιο των αγγείων. Το οξειδωτικό / νιτροδωτικό στρες έχει αποδειχθεί ως ένας μηχανισμός δευτερογενούς νευρωνικής βλάβης σε τραυματικές εγκεφαλικές βλάβες. Η νιτροτυροσίνη στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό μπορεί να αποτελέσει έναν σημαντικό δείκτη νιτροδωτικού στρες του κεντρικού νευρικού συστήματος. Η νιτροτυροσίνη έχει επίσης συνδεθεί με τις εκφυλιστικές αλλοιώσεις των ντοπαμινεργικών νευρώνων. Το αμινοξύ τυροσίνη είναι πρόδρομο μόριο της ντοπαμίνης, ενός πολύ σημαντικού νευροδιαβιβαστή για την κινητικότητα, την προσοχή, τη μάθηση, τους κιρκάδιους ρυθμούς και άλλες βιολογικές διεργασίες.
Αυξημένα επίπεδα 3-νιτροτυροσίνης στον ορό ανιχνεύονται στη ρευματοειδή αρθρίτιδα και σε άλλα αυτοάνοσα νοσήματα, σε φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου, σε νεοπλασίες, σε νευροεκφυλιστικά νοσήματα, στη νόσο Alzheimer, στην αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση, στη νόσο Huntington, σε τραυματισμούς του ΚΝΣ, στο σακχαρώδη διαβήτη και τις επιπλοκές του, σε σηπτικό σοκ και στην κοιλιοκάκη. Φυσιολογικά η νιτροτυροσίνη δεν ανιχνεύεται σε υγιή άτομα.
Τα επίπεδα της 3-νιτροτυροσίνης μπορούν να μειωθούν με τη χρήση Ν-ακετυλκυστεΐνης, η οποία είναι πρόδρομο μόριο της γλουταθειόνης, ενός πολύ σημαντικού ενδογενούς αντιοξειδωτικού μορίου του οργανισμού.
Η ελεύθερη νιτροτυροσίνη υφίσταται μεταβολισμό για να σχηματίσει 3-νιτρο-4-υδροξυφαινυλοξικό οξύ (NHPA) το οποίο απεκκρίνεται στα ούρα.
