Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β είναι θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται το σώμα σε μικρές ποσότητες (μικροθρεπτικά συστατικά) για το μεταβολισμό, την παραγωγή ενέργειας και για τη συνολική υγεία των κυττάρων, του δέρματος, των οστών, των μυών, και του νευρικού συστήματος. Ο Έλεγχος των Βιταμινών του Συμπλέγματος Β, μετράει όλες τις Β βιταμίνες στο αίμα προκειμένου να αξιολογηθεί αντικειμενικά η διατροφική κατάσταση ενός ατόμου.
Οι βιταμίνες Β που ελέγχονται είναι οι: Β1 (θειαμίνη), Β2 (ριβοφλαβίνη), Β3 (νιασίνη), Β5 (παντοθενικό οξύ), Β6 (πυριδοξίνη), Β7 (βιοτίνη), Β9 (φολικό οξύ), Β12 (κυανοκοβαλαμίνη).
Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β απορροφώνται από τις τροφές, χρησιμοποιούνται ανάλογα με τις ανάγκες του οργανισμού και η τυχόν περίσσεια αποβάλλεται από το σώμα μέσω των ούρων. Επειδή οι βιταμίνες Β είναι υδατοδιαλυτές, μόνο μικρές ποσότητες μπορούν να αποθηκευτούν στον οργανισμό και θα πρέπει να λαμβάνονται σε τακτική βάση από τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνες Β ή από συμπληρώματα.
Ποιοι πρέπει να κάνουν έλεγχο των βιταμινών του Συμπλέγματος Β;
Ασθενείς με συμπτώματα, σημεία και εργαστηριακά ευρήματα που υποδηλώνουν έλλειψη κάποιας βιταμίνης Β
- Διαταραχές από το νευρικό σύστημα (παραισθησίες, μουδιάσματα, ευερεθιστότητα, άνοια, αμνησία)
- Διαταραχές στο δέρμα και τους βλεννογόνους
- Αλωπεκία
- Αναιμία
- Αύξηση Ομοκυστεϊνης
Ασθενείς σε κίνδυνο για έλλειψη βιταμινών Β
- Χειρουργικές επεμβάσεις γαστρεντερικού
- Κοιλιοκάκη
- Φλεγμονώδη νοσήματα εντέρου (νόσος Crohn και ελκώδης κολίτιδα)
- Αλκοολισμός
Ελλείψεις Βιταμινών Β μπορεί να συμβούν όταν:
- Υπάρχει ανεπαρκής παροχή βιταμινών του συμπλέγματος Β μέσω της τροφής
- Υπάρχει αδυναμία στην απορρόφηση των βιταμινών από το γαστρεντερικό σύστημα
- Υπάρχει αδυναμία στην χρησιμοποίηση μίας ή περισσοτέρων από τις βιταμίνες
- Γίνεται κατανάλωση τροφών που αναστέλλουν τη δράση των βιταμινών
- Η ανεπάρκεια μιας άλλης βιταμίνης ή ενός ιχνοστοιχείου εμποδίζει τη χρήση τους
- Οι ανάγκες για βιταμίνες αυξάνονται
Οι ανεπάρκειες των βιταμινών του συμπλέγματος Β είναι συχνότερες σε άτομα με υποσιτισμό και κακή θρέψη, σε χρόνιο αλκοολισμό, σε άτομα με δυσαπορρόφηση ή άλλες πεπτικές διαταραχές, κοιλιοκάκη, φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου και στους ηλικιωμένους. Μερικές φορές παρατηρούνται επίσης σε άλλα χρόνια νοσήματα, όπως σε καρκίνο και μετά από χημειοθεραπείες για καρκίνο, σε ιδιόμορφες δίαιτες και σε παρατεταμένη διάρροια. Οι έγκυες γυναίκες με κακή διατροφή βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για ανεπάρκειες Β βιταμινών όπως επίσης και τα μωρά τους. Σπάνια, μπορεί να υπάρχουν συγγενή νοσήματα του μεταβολισμού που εμποδίζουν τη χρήση ορισμένων βιταμινών Β.
Τα συμπτώματα που σχετίζονται με ανεπάρκεια των βιταμινών Β μπορεί να είναι χαρακτηριστικά σε συγκεκριμένες και έντονες ελλείψεις, αλλά μπορεί να είναι μη ειδικά, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις ήπιων έως μέτριων ελλείψεων. Επειδή συνήθως συνυπάρχουν πολλαπλές ανεπάρκειες βιταμινών του συμπλέγματος Β ή και άλλων βιταμινών, μπορεί επίσης να υπάρχουν πολλαπλά συμπτώματα. Τα πιο κοινά συμπτώματα ανεπάρκειας των βιταμινών του συμπλέγματος Β περιλαμβάνουν δερματικά εξανθήματα ή δερματίτιδα, φλεγμονή της γλώσσας, μούδιασμα, μυρμήγκιασμα ή παραισθησίες στα χέρια ή τα πόδια, αναιμία, κόπωση, και διαταραχές της διάθεσης.
Η τοξικότητα από τις βιταμίνες Β συμβαίνει σπάνια και συνήθως όταν γίνεται λήψη υπερβολικών ποσοτήτων συμπληρωμάτων. Υψηλές συγκεντρώσεις ορισμένων βιταμινών Β μπορεί να επηρεάσουν το ήπαρ ή το νευρικό σύστημα.