Τ-κυτταρική ανοσία στον SARS-CoV-2 μετά από φυσική μόλυνση και εμβολιασμό
Τα συμβατικά Τ-λεμφοκύτταρα είναι φαινοτυπικά και λειτουργικά διαφορετικά και έχουν κρίσιμο ρόλο στη μακροχρόνια προστασία που παρέχει η ανοσολογική μνήμη. Tα CD8+ κυτταροτοξικά T-λεμφοκύτταρα, στην αναπνευστική οδό, μειώνουν τον πολλαπλασιασμό του ιού σκοτώνοντας άμεσα τα μολυσμένα κύτταρα, και εκκρίνουν αντιϊκές κυτοκίνες συμπεριλαμβανομένων των IFN-γ και TNF-α.
Τα CD4+ T-βοηθητικά λεμφοκύτταρα, επιτελούν μια πληθώρα λειτουργιών, κρίσιμων για το συντονισμό και τη ρύθμιση της ανοσολογικής προστασίας ενάντια στους ιούς. Επίσης, τα CD4+ T-λεμφοκύτταρα, προωθούν την ενεργοποίηση των CD8+ T-λεμφοκυττάρων και τη δημιουργία κυττάρων μνήμης, μέσω χημειοτακτικής στρατολόγησης και CD40-διαμεσολαβούμενης ενεργοποίησης των δενδριτικών κυττάρων. Τα CD4+ T-λεμφοκύτταρα στον πνεύμονα, διευκολύνουν τον πρώιμο ιϊκό έλεγχο, μέσω στρατολόγησης ανοσολογικών δραστικών μορίων. Τα επαγώμενα από μόλυνση, CD4+ ThCTL στον πνεύμονα ασκούν, μέσω του συμπλέγματος MHC τάξης II, περιοριστική κυττταροτοξικότητα. Επίσης, τα κυτταροτοξικά CD4+ T-λεμφοκύτταρα από την κυκλοφορία, που παράγουν INF-γ (ιντερφερόνη-γ), έχουν συσχετιστεί με προστασία από τη γρίπη στους ανθρώπους. Μέσω μιας ευρείας ποικιλίας μηχανισμών δράσης, τα ειδικά για ιούς CD4+ και CD8+ Τ- λεμφοκύτταρα κύτταρα εξαλείφουν τα μολυσμένα κύτταρα, ελέγχουν το φλεγμονώδες περιβάλλον και διευκολύνουν τη βελτιστοποίηση της χυμικής απόκρισης.
Αποκρίσεις των T-λεμφοκυττάρων έναντι στον SARS-CoV-2
Η σημασία των Τ κυττάρων στην ανθρώπινη ανοσία έναντι του SARS-CoV-2 μπορεί να απαντηθεί από μελέτες περιπτώσεων ασθενών με COVID-19 με αγαμμασφαιριναιμία (ανοσοανεπάρκεια σχετιζόμενη με τα Β λεμφοκύτταρα). Αν και περιορίζονται σε λίγες μόνο τεκμηριωμένες περιπτώσεις, ασθενείς με αγαμμασφαιριναιμία, συνδεδεμένη με το χρωμόσωμα Χ ή αυτοσωμική υπολειπόμενη, που νόσησαν από Covid, κατάφεραν να αναρρώσουν από τη μόλυνση χωρίς υποστήριξη με οξυγόνο ή νοσηλεία σε μονάδα εντατικής φροντίδας. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι, ενώ τα Β-κύτταρα και τα αντισώματα είναι κρίσιμα για την πρόληψη της λοίμωξης, οι αποκρίσεις των Τ-λεμφοκυττάρων μπορεί να αρκούν για να αντιμετωπίσουν τη μόλυνση σε ήπια νόσο.
Οι διαφορές στη σύνθεση των ανοσοκυττάρων του περιφερικού αίματος μπορεί να είναι προγνωστικές για σοβαρή νόσηση από COVID-19. Η κλινική συσχέτιση των χαμηλότερων αριθμών Τ-λεμφοκυττάρων στην κυκλοφορία σε όλες τις καταστάσεις της νόσου παραμένει ασαφής, και μπορεί εν μέρει να αντανακλά περιθωριοποίηση ή στρατολόγηση και απομόνωση των ενεργοποιημένων κυττάρων στον πνευμονικό ιστό με σκοπό την καταπολέμηση της μόλυνσης, τον κυτταρικό θάνατο επαγώμενο από ενεργοποίηση σε λεμφοειδή όργανα, και/ή απορρύθμιση των αντιγονοπαρουσιαστικών κυττάρων.
Τ-λεμφοκύτταρα που προϋπάρχουν από άλλες λοιμώξεις και επιτελούν διασταυρούμενη αντίδραση, έχουν την ικανότητα να επιταχύνουν την εξολόθρευση του ιού, με αποδεδειγμένα δεδομένα κλινικών μελετών μετά από μόλυνση με Covid-19. Σε μία μελέτη, η υψηλή ομολογία των επιτόπων (~67%) μεταξύ του SARS-CoV-2 και άλλων κορονοϊών, οδήγησε σε διασταυρούμενη αντίδραση στο 57% των περιπτώσεων. T-λεμφοκύτταρα έναντι του SARS-CoV έχουν ανιχνευτεί σε ανθρώπους για περισσότερο από 10 χρόνια μετά τη λοίμωξη. Αυτό υποδεικνύει ότι υπάρχει ικανότητα να δημιουργείται ειδική για τον ιό μνήμη των Τ- λεμφοκυττάρων, η οποία θεωρητικά θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί ύστερα από μόλυνση με τον SARS-CoV-2.
Αποκρίσεις των Τ-λεμφοκυττάρων μετά από εμβολιασμό
Δεδομένης της σχετικής συχνότητας και των πιθανών μακροπρόθεσμων συνεπειών της σοβαρής νόσησης από COVID-19, η εγκατάσταση της ανοσίας της αγέλης μέσω του εμβολιασμού είναι απαραίτητη.
Οι συσχετισμοί της ανοσολογικής προστασίας έναντι στον COVID-19 είναι άγνωστοι, αλλά ο κύριος στόχος των περισσότερων εμβολίων είναι η παραγωγή αντισωμάτων εξουδετέρωσης έναντι του ιού, λόγω της δυνατότητάς τους να προστατεύουν τους κατώτερους αεραγωγούς και να μειώνουν τη σοβαρότητα της νόσου. Μπορούν, επίσης, να μειώσουν τη διάρκεια αποβολής του ιού στον ανώτερο αεραγωγό και να περιορίσουν τη μετάδοση. Ωστόσο, οι συντονισμένες και διαρκείς αποκρίσεις CD4+ και CD8+ λεμφοκυττάρων με την κατάλληλη εξειδίκευση, φαινότυπο και λειτουργία είναι επίσης πιθανό να είναι κρίσιμα στοιχεία της ανοσολογικής απόκρισης, καθώς πολλαπλές μελέτες έχουν αναφέρει ότι τα αντισώματα έναντι των CoVs μπορεί να είναι βραχύβια ή χαμηλού μεγέθους και/ ή ισχύος. Επομένως, είναι απαραίτητη η γρήγορη εξάπλωση των λεμφοκυττάρων μνήμης που παράγονται μετά τον εμβολιασμό για την ενίσχυση της ανοσίας, τον περιορισμό της νόσου και της μετάδοσης του COVID-19.
Στη Διαγνωστική Αθηνών διενεργούμε μοριακό έλεγχο για κορονοϊο (PCR test) με δυνατότητα διαχωρισμού των παραλλαγών Όμικρον και Δέλτα,Κορωνοϊός SARS-CoV-2 (COVID-19), Μοριακή Ανίχνευση, Κορωνοϊός COVID-19, Παραλλαγές Όμικρον & Δέλτα, έλεγχο για Τ Kυτταρική ανοσία, Κορωνοϊός SARS-CoV-2 (COVID-19), Τ Κυτταρική Ανοσία, και μέτρηση αντισωμάτων IgG, Κορωνοϊός SARS-CoV-2 (COVID-19), Αντισώματα IgG, και IgM, Κορωνοϊός SARS-CoV-2 (COVID-19), Αντισώματα IgM.
T cell immunity to SARS-CoV-2 following natural infection and vaccination. DiPiazza, A.T et al., Biochemical and biophysical research communications, 2021;538:211-217.
