Αντιγήρανση: Οι έρευνες στρέφονται στο εντερικό μας μικροβίωμα

Ένας αυξανόμενος αριθμός ερευνών τα τελευταία χρόνια ασχολείται με το να δώσει απάντηση σε ένα πολύ σημαντικό ερώτημα: κρατάνε τα βακτήρια του γαστρεντερικού μας συστήματος το κλειδί του να γερνάμε με υγεία;

Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Τιθωνός ζήτησε από τους θεούς να του χαρίσουν την αθανασία αλλά παρέλειψε να τους ζητήσει και την αιώνια νεότητα. Παρά το ότι ήταν αθάνατος, τον βρήκαν όλα τα κακά των γηρατειών και τελικά μετάνιωσε πολύ για την επιθυμία του. Και ενώ η επίτευξη της μακροζωίας είναι ένας στόχος που αξίζει να επιδιωχθεί και μια φιλοδοξία με την οποία η ανθρωπότητα έχει ασχοληθεί από την αρχαιότητα, ο μύθος του Τιθωνού μας θυμίζει ότι μια μακρά ζωή δεν έχει αξία αν είναι γεμάτη από ασθένειες.

Ο πληθυσμός γερνάει, οι αρρώστιες του γήρατος αυξάνονται

Καθώς το ανθρώπινο προσδόκιμο ζωής αυξάνεται, ο παγκόσμιος πληθυσμός γηράσκει με πολύ υψηλότερα ποσοστά. Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι ο ηλικιωμένος πληθυσμός - δηλαδή ο αριθμός των ατόμων ηλικίας 60 ετών και άνω - αυξάνεται με ρυθμό περίπου 3% ετησίως. Επί του παρόντος, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις, υπάρχουν 962 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας 60 ετών και άνω σε όλο τον κόσμο. Μέχρι το 2050, ο αριθμός αυτός αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί και ο αριθμός των ατόμων ηλικίας 80 ετών και άνω αναμένεται να τριπλασιαστεί.

"Ου γαρ έρχεται μόνο", έλεγαν, όμως οι αρχαίοι για το γήρας. Ένα φάσμα χρόνιων παθήσεων συνοδεύει τη γήρανση. Μέχρι το 2060, για παράδειγμα, η οικονομική επιβάρυνση από το Alzheimer στις Ηνωμένες Πολιτείες θα έχει διπλασιαστεί και προβλέπεται ότι 14 εκατομμύρια άνθρωποι θα έχουν Alzheimer και άλλες μορφές άνοιας. Για το λόγο αυτό οι ερευνητές παλεύουν να το αποτρέψουν αυτό καθώς και άλλες ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση.

Έτσι, το ερώτημα "Πώς μπορούμε να ζήσουμε πιο πολύ με υγεία;" αντικαθιστά αυτό του "Πώς μπορούμε να ζήσουμε περισσότερο;" Καθώς οι επιστήμονες ξεκινούν την προσπάθεια για μεγαλύτερη υγεία, καθίσταται σαφέστερο ότι η γήρανση δεν είναι απλώς μια αναπόφευκτη διαδικασία που απλά συμβαίνει, αλλά ότι υπάρχουν ακριβείς μοριακοί μηχανισμοί που τη ρυθμίζουν.

Η Marina Ezcurra λέκτορας στη Σχολή Βιολογικών και Χημικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου, αφιερώνει το χρόνο της στο να κατανοήσει αυτούς τους μηχανισμούς. Η έρευνά της επικεντρώνεται στο πώς η γήρανση και οι σχετιζόμενες με αυτήν ασθένειες εμφανίζονται σε ένα σκουλήκι που ονομάζεται Caenorhabditis elegans. Τελευταία, η Ezcurra και η ομάδα της ασχολήθηκαν με τη γαστρεντερική γήρανση και τον ρόλο του μικροβιώματος σε αυτή τη διαδικασία. Στις 24 Οκτωβρίου 2018, η Ezcurra παρουσίασε την έρευνά της στο London Microbiome Meeting και ιδού τι αποκάλυψε.

Ένα εντερικό παράσιτο κρύβει μυστικά

Στην παρουσίασή της, η Ezcurra παρουσίασε το C. elegans ως ζωντανό μοντέλο για τη μελέτη της γήρανσης. Το C. elegans έχει διάρκεια ζωής μόνο 2-3 εβδομάδων, αλλά καθώς μεγαλώνει, αναπτύσσει διάφορες παθολογίες, όπως και ο ανθρώπινος οργανισμός. Ωστόσο, στην περίπτωση του C. elegans, όλες οι παθολογίες οφείλονται σε μία μόνο αιτία, τη γαστρεντερική γήρανση. Όπως εξήγησε η Ezcurra, όλες οι θεραπείες αύξησης της διάρκειας ζωής που εφάρμοσαν οι επιστήμονες στο C. elegans είχαν αποτέλεσμα με την καταστολή της εντερικής γήρανσης. Χρησιμοποιώντας το C. elegans, οι ερευνητές μπόρεσαν να εξετάσουν μια σειρά διαδικασιών που σχετίζονται με την ηλικία, όπως η αντίσταση στο άγχος, η ανάπτυξη, η γονιμότητα και η διάρκεια ζωής. Οι ειδικοί χρησιμοποίησαν επίσης το C. elegans ως πρότυπο για πολλές ανθρώπινες ασθένειες, όπως το Αλτσχάιμερ. Η Ezcurra πήρε ως βάση έρευνες που είχαν παρατηρήσει το C. elegans να τρέφεται με Escherichia coli, το γνωστό μας E coli. Η ομάδα της δημιούργησε περίπου 4.000 μεταλλαγμένα στελέχη του Ε. coli, το καθένα με ένα συγκεκριμένο γονίδιο που έχει διαγραφεί. Στη συνέχεια, τροφοδοτούσε τον C. elegans με καθένα από αυτά τα στελέχη και εξέτασε τα αποτελέσματα. Από τα σχεδόν 4.000 βακτηριακά γονίδια που εξετάστηκαν, 29, όταν διαγράφηκαν, αυξήθηκε η διάρκεια ζωής του C. elegans. Δώδεκα από αυτές τις βακτηριακές μεταλλάξεις το προστάτεψαν από την ανάπτυξη όγκων και τη συσσώρευση αμυλοειδούς-βήτα, χαρακτηριστικό της νόσου του Alzheimer στους ανθρώπους.

Το μέλλον της έρευνας

"Το επόμενο βήμα για την έρευνά μου", δήλωσε η Ezcurra στο Medical News Today, "είναι να χρησιμοποιήσω το C. elegans για να θέσω συγκεκριμένες ερωτήσεις σχετικά με το ρόλο του μικροβιώματος στην ανθρώπινη υγεία. "Υπάρχουν πολλές, πολλές μελέτες που δείχνουν ότι υπάρχουν δεσμοί μεταξύ του μικροβιώματος και των ασθενειών, όπως οι ψυχιατρικές ασθένειες, οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες, η παχυσαρκία, ο διαβήτης κ.λπ., αλλά δεν καταλαβαίνουμε γιατί και πώς". "Υπάρχει μια πραγματική ανάγκη να καταλάβουμε την ακριβή σχέση μεταξύ της σύνθεσης του εντερικού μικροβιώματος και της ασθένειας", συνέχισε. "Ποια μικροβιακά στελέχη συμβάλλουν στην υγεία και την ασθένεια και, πιο σημαντικό, πώς αυτά τα στελέχη συμβάλλουν στην υγεία;" "Γίνεται σαφές ότι η μικροβιακή ποικιλομορφία είναι σημαντική για την ανθρώπινη υγεία", πρόσθεσε η Ezcurra. "Πολλοί παράγοντες συμβάλλουν στην ποικιλομορφία των μικροβίων, όπως η διατροφή και ο τρόπος ζωής, και καθώς μεγαλώνουμε, έχουμε συνήθως μια απώλεια στην ποικιλομορφία". "Με την καλύτερη κατανόηση των δεσμών μεταξύ της διατροφής, του μικροβιώματος και της υγείας μπορούμε να κατανοήσουμε πώς οι ηλικιωμένοι μπορούν να διατηρήσουν το μικροβίωμά τους με προβιοτικά και πρεβιοτικά. Αυτό θα τους βοηθούσε να γερνούν με έναν καλύτερο τρόπο, να είναι υγιείς και να έχουν ποιότητα ζωής χωρίς φάρμακα ή χειρουργική επέμβαση".

Ενημερωθείτε σήμερα για την πιο αξιόπιστη εξέταση του εντερικού μικροβιώματος EnteroScan της Διαγνωστικής Αθηνών και κλείστε σήμερα ένα ραντεβού υγείας! Τηλ. 210-7777654