Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 (ΣΔ1) είναι μια αυτοάνοση διαταραχή που προκαλείται από την καταστροφή των βήτα-κυττάρων του παγκρέατος. Τα αντιπαγκρεατικά αντισώματα είναι μάρτυρες της καταστροφής των β-κυττάρων και η παρουσία τους χρησιμοποιείται κυρίως για την αιτιολογική διάγνωση της νόσου. Οι ασθενείς με ΣΔ1 διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν και άλλες αυτοάνοσες αντιδράσεις, οι οποίες μπορεί να αφορούν άλλα όργανα. Οι πιο συχνά εμφανιζόμενες είναι η αυτοάνοση νόσος του θυρεοειδούς, ακολουθούμενη από την κοιλιοκάκη και νοσήματα του στομάχου και άλλα σπάνια αυτοάνοσα νοσήματα.
Η αξιολόγηση των συγκεκριμένων αυτό-αντισωμάτων είναι χρήσιμη για τον εντοπισμό και τη διαχείριση των ασθενών που διατρέχουν κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 1. Τα δημοσιευμένα ποσοστά θετικότητας για τα αυτό-αντισώματα του διαβήτη στους ασθενείς με νέα διάγνωση ΣΔ1 που αναφέρονται παρακάτω, βασίζονται στη συνδυασμένη ανάλυση των GAD-65, ICA (έναντι νησιδιακών κυττάρων), αντισωμάτων ινσουλίνης και αντισωμάτων ZnT8 (μεταφορέα ψευδαργύρου 8). Η συνδυασμένη ανάλυση έχει ποσοστό ανίχνευσης της νόσου 98%, με μόνο το 1.8% των διαβητικών ατόμων να εμφανίζουν αρνητικά τα αυτο-αντισώματα. Λιγότερο από το 3% των διαβητικών ασθενών με διαβήτη τύπου 2 έχουν θετικά αντισώματα.
Θετικό ποσοστό σε ασθενείς με νέα διάγνωση διαβήτη τύπου 1:
- Αντισώματα GAD-65 = 68% θετικά
- Αντισώματα ICA = 72% θετικά
- Αντισώματα ινσουλίνης = 55% θετικά
- Αντισώματα ZnT8 = 63% θετικά
Η αύξηση του αριθμού των θετικών αντισωμάτων σχετίζεται με μεγαλύτερη πιθανότητα διαβήτη τύπου 1.